Page 58 - LabMedya - 80

58 KIMYA

OZON TABAKASINI İNCELTEN

CFC’LER YASAĞA RAĞMEN

REKOR KIRDI

Dünya’yı Güneş’ten koruyan ozon tabakasını eritme olurlar” dedi. tehlikeye attığı yeni bir yol için “erken bir uyarı” olarak O bölgedeki CFC üretimi durduğunda, düşüşün tekrar
güçleri dünya çapında bir yasağa neden oldu, ancak nitelendirdiler. Emisyonlar büyük olasılıkla mevcut rayına oturduğu görüldü.
bilim insanları insan yapımı bazı kloroflorokarbonların yasağa tabi olmayan süreçlerden ve bildirilmeyen
rekor seviyelere ulaştığını ve iklimi değiştiren emisyon- kullanımlardan kaynaklanıyor. Çalışma, CFC emisyonlarındaki son artışın kesin kayna-
ları artırdığını ortaya koydu. ğını bilmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu
söyledi. Ülke çapındaki veri boşlukları gazların nereden
Nature Geoscience dergisinde yayınlanan çalışmaya geldiğini belirlemeyi zorlaştırıyor ve analiz edilen CF-
göre, Montreal Protokolü kapsamında yasaklanmış C’lerin bazıları için bilinen bir kullanım alanı yok. Ancak
olmasına rağmen, ölçülen beş kloroflorokarbon (CFC) Western, “Bu emisyonların ortadan kaldırılması sera
2010’dan 2020’ye kadar atmosferde hızla artarak gazı emisyonlarının azaltılması açısından kolay bir
2020’de rekor seviyelere ulaştı. kazanımdır” dedi.
Bu artışın muhtemelen hidroflorokarbonlar (HFO’lar) Küresel Karbon Projesi verilerine göre CFC’ler, iklim Kaynak: Phys
da dahil olmak üzere CFC’lerin yerini alması beklenen değişikliğine yol açan küresel ısınmanın en büyük ne-
kimyasalların üretimi sırasında meydana gelen sızıntı- deni olan karbondioksite kıyasla ısıyı 10.000 kata kadar
lardan kaynaklandığını belirtti. Mevcut seviyelerde ozon daha etkili bir şekilde hapseden güçlü sera gazlarıdır. Protokol, dağılabilecek ozon tabakasını incelten mad-
tabakasının iyileşmesini tehdit etmeseler de atmosferi delerin salınımını sınırlandırmakta, ancak bunların
ısıtmada diğer emisyonlara katılarak farklı bir tehdide Bristol Üniversitesi ve Küresel İzleme Laboratuvarı’ndan hammadde veya yan ürün olarak diğer kimyasalların
katkıda bulunurlar. ortak yazar Luke Western, bu emisyonların şimdiye üretiminde kullanılmasını yasaklamamaktadır.
kadar ozon tabakası üzerinde mütevazı bir etkiye ve
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi Küresel İzleme biraz daha büyük bir iklim ayak izine neden olduğunu Bildirilmeyen üretimin CFC seviyeleri üzerindeki etkisi
Laboratuvarı’ndan ortak yazar Isaac Vimont, “Bu yeni söyledi. Ancak hızlı artış eğilimi devam ederse, etkileri ilk kez görülmüyordu. 2018 yılında bilim adamları CFC
nesil bileşiklerin üretimi sırasında sera gazları ve ozon artacaktır. yavaşlama hızının önceki beş yıla göre yarı yarıya düş-
tabakasını incelten maddeler üretiyorsanız, o zaman tüğünü keşfetti. Araştırmacılar, bu vakadaki kanıtların
iklim ve ozon tabakası üzerinde dolaylı bir etkiye sahip Araştırmacılar bulgularını, CFC’lerin ozon tabakasını Çin’in doğusundaki fabrikalara işaret ettiğini söyledi.

13.06.2023 09:00:43
ac24_LabMedya_220x160+3mm.indd 1
ac24_LabMedya_220x160+3mm.indd 1 13.06.2023 09:00:43