Page 15 - LabMedya - 79
P. 15

BILIM             15






          PLANLI HAREKET FAALİYETLERİNİ


          TETİKLEYEN  BEYİN DEVRESİ




       Planlı hareket, günlük yaşamımız için gereklidir ve   ipuçlarını izler ve bir modelden diğerine nöronal  Ekip, bu devrenin bir iletken görevi görüp gör-  Beynin nasıl çalıştığını anlamadaki bu temel iler-
       genellikle gecikmeli yürütme gerektirir. Çocukken   aktiviteleri düzenler. Kondüktör, planların doğru  mediğini test etmek için optogenetik kullandı.   lemelere ek olarak, bu çalışmanın önemli klinik
       bir koşu yarışında çömelmiş ve hazır vaziyette  zamanda eyleme dönüştürülmesini sağlar.”  Bu yaklaşım, bilim insanlarının ışığı kullanarak  sonuçları vardır. Parkinson hastalığı gibi motor
       başla komutunu bekliyorduk. Yetişkinler olarak                 bu devreyi etkinleştirmelerini veya devre dışı bı-  bozukluklarda, hastalar yürüme de dahil olmak
       ise trafik ışığının yeşile dönmesini bekleriz. Her  Ekip, planlı hareketi başlatmak için iletken gö-  rakmalarını sağladı. Davranışsal görevin planlama   üzere kendi kendine harekete geçmede zorluk
       iki durumda da beyin, kesin hareketlerimizi plan-  revi gören nöral devreyi tanımlamak için, bir  aşamasında bu devreyi etkinleştirmek, farenin   yaşarlar. Bununla birlikte, zemindeki çizgiler veya
       lamıştır, ancak belirli bir işarete kadar (örneğin,  farenin işaretle tetiklenen bir hareket görevi   beyin aktivitesini motor planlamadan yürütmeye   işitsel tonlar gibi hareketleri tetiklemek için çev-
       “BAŞLA!” veya yeşil ışık) onların yürütülmesini  gerçekleştirmesi esnasında aynı anda yüzlerce  çevirdi ve farenin yalamasına neden oldu. Öte  resel ipuçlarının eklenmesi, hastanın hareketlili-
       bastırırız. Şimdi bilim insanları, bu ipucuna yanıt  nöronun aktivitesini kaydetti. Bu görevde fare-  yandan, başla işareti çalarken devreyi kapat-  ğini önemli ölçüde iyileştirebilir. Paradoksal kinezi
       olarak planları eyleme dönüştüren beyin ağını   ler, bıyıklarına dokunulduğunda sağı, bıyıklarına  mak, hareketi bastırdı. Fareler, hareket sinyalini   olarak bilinen bu fenomen, beyindeki farklı me-
       keşfettiler.                   dokunulmadığı takdirde solu yalayacak şekilde  almamışlar gibi bir motor planlama aşamasında   kanizmaların kendi kendine başlatılan hareket ve
                                      eğitildi. Hayvanlar doğru yönde yalarlarsa bir ödül   kaldılar.  işaretle tetiklenen hareket için kullanılabileceğini
       Dr. Inagaki, “Beyin bir orkestra gibidir” diyor. “Bir  aldılar. Hayvanlar, bir ses ya da “başla işareti”   öne sürüyor. İşaretle tetiklenen hareketlerde yer
       senfonide, enstrümanlar farklı tempolar ve tını-  çalınana kadar hareketlerini geciktirmek zorun-  Dr. Inagaki ve meslektaşları tarafından yapılan bu   alan ve Parkinson hastalığında nispeten korunan
       larla farklı melodiler çalar. Bu seslerin toplamı  da kaldılar. Sadece hareket işaretinden sonraki  çalışma, çevresel ipuçlarına yanıt olarak hareketi   beyin ağlarını keşfetmek, tedaviyi optimize etme-
       müzikal bir cümleyi şekillendirir. Benzer şekilde,  doğru hareketler ödüllendirilecekti. Bu nedenle,  tetiklemek için kritik bir sinir devresi tanımladı.   ye yardımcı olabilir.
       beyindeki nöronlar çeşitli kalıplar ve zamanla-  fareler yalayacakları yönün bir planını, devam   Dr. Inagaki, bulgularının davranışsal kontrolün
       malarla aktiftir. Nöronal faaliyetler topluluğu   edene kadar sürdürür ve planlanan yalamayı   genelleştirilebilir özelliklerini nasıl gösterdiğini   Kaynaklar: Haruki Onosato, Genya Fujimoto, To-
       davranışlarımızın belirli yönlerine aracılık eder. “  daha sonra yürütür.  açıklıyor. “Motor korteksin aktivitesini motor   mota Higami, Takuya Sakamoto, Ayaka Yamada,
                                                                      planlamadan uygun zamanda yürütmeye doğ-  Takamasa Suzuki, Rika Ozawa, Sachihiro Mat-
       Örneğin, motor korteks, hareketi kontrol eden bir   Bilim insanları daha sonra karmaşık nöronal   ru harekete geçiren bir devre bulduk. Bu bize  sunaga, Motoaki Seki, Minoru Ueda, Kaori Sako,
       beyin alanıdır. Motor korteksteki aktivite kalıpları,   aktivite kalıplarını davranışsal görevin ilgili aşa-  beynin nöronal aktiviteyi karmaşık davranışlar  Ivan Galis, Gen-ichiro Arimura. Sustained defense
       hareketin planlama ve yürütme aşamaları önemli   malarıyla ilişkilendirdi. Araştırmacılar, hareket  üretmek için nasıl düzenlediğine dair fikir ve-  response via volatile signaling and its epigene-
       ölçüde farklıdır. Bu kalıplar arasındaki geçiş, ha-  işaretinden hemen sonra ve motor planlama  riyor. Gelecekteki çalışmalar bu devrenin nasıl  tic transcriptional regulation. Plant Physiology,
       reketi tetiklemek için kritik öneme sahiptir. Ancak   ile yürütme arasındaki geçiş sırasında beyin  olduğunu anlamaya ve birçok diğer çalışma farklı   2022; DOI: 10.1093/plphys/kiac077 - https://www.
       bu geçişi kontrol eden beyin bölgeleri bilinmiyor-  aktivitesinin gerçekleştiğini buldular. Bu beyin  beyin bölgelerindeki nöronal aktiviteyi yeniden  bilimoloji.com
       du. Dr. Inagaki, “Kondüktör görevi gören beyin  aktivitesi, orta beyin, talamus ve korteksteki bir  düzenlemeye odaklanacak.”
       bölgeleri olmalı” dedi. “Bu tür alanlar çevresel   nöron devresinden kaynaklandı.




















































          www.interlab.com.tr              Ömerli Mah. Hadımköy – İstanbul Cad No: 189 34555               T: +90 212 798 21 68
           info@interlab.comtr                             Arnavutköy / İstanbul                           F: +90 212 798 21 59
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20