Page 62 - LabMedya - 73
P. 62

62               BILIM INSANI







       JUNE ALMEIDA



       KORONAVİRÜSÜ İLK


       TESPİT EDEN KADIN


       BİLİM İNSANI






       İkinci Dünya Savaşı sonrasının İskoçya’sın-  covid-19’a kadar, koronavirüs genellikle in-
       da üniversiteye ödeyecek parası olmayan   sanlar için küçük bir tehlike oluşturuyor gibi
       16 yaşındaki June Almeida, Glasgow’daki bir   görülüyordu.
       hastanenin histoloji bölümünde giriş seviye-
       sinde bir iş buldu ve burada hastalık belirtileri   HAYATI
       için dokuları mikroskop altında incelemeyi
       öğrendi.                       June Dalziel Hart 5 Ekim 1930’da Glasgow’da
                                      doğdu. Babası bir otobüs şoförü olan Alme-
       Yaklaşık 20 sonra, 1966 senesinde, Almeida   ida, Glasgow’daki laboratuvar teknisyenliği
       gizemli bir patojenin görüntüsünü yakala-  işinden sonra Londra’daki St. Bartholomew
       mak için güçlü bir elektron mikroskobunu   Hastanesi’nde benzer bir işe girdi.
       kullandı. Bu, insanlarda hastalığa neden
       olduğu bilinen ilk koronavirüstü.    Almeida 1954 yılında sanatçı Enriques Rosa-
                                      lio Almeida’yla evlendi ve çift Kanada’ya göç
       Almeida Londra’daki St. Thomas Hastane-  etti. Ancak bu evlilik boşanmayla sonuçlandı.
       si’nde yeni işe başladığı sırada, soğuk algınlığı
       üzerinde çalışmalar yapan İngiliz bilim insan-  Kanada’ya taşınmak Almeida için iyi oldu.
       larından B814 isimli bir virüs aldı. David Tyrrell   1950’li yılların sonlarında, Almeida orada üni-
       liderliğindeki bu bilim insanları, bu virüste   versite mezunu olmayanlar için Londra’dan
       farklı olan bir şey olduğunu biliyordu. B814   daha fazla imkan olduğunu gördü. Şimdiki
       ile enfekte olan gönüllüler soğuk algınlığının   adı Prenses Margaret Kanser Merkezi olan
       tipik bir belirtisi olan boğaz ağrısı yaşamıyor   Ontario Kanser Enstitüsü’nde elektron mik-
       ancak alışılmadık tarzda kırgınlık ve halsizlik   roskopisi teknisyeni olarak çalışmaya başladı
       belirtileri deneyimliyordu. Ve virüs yağ çö-  ve koronavirüsü tespit etmek için kullandığı
       zücülerle nötralize edilebiliyordu ve bu da   yöntem üzerinde de burada uzmanlaştı.
       soğuk algınlığına neden olan sıradan virüsle-
       rin aksine, B814 virüsünün lipit bir tabakayla   Kanada’da geçirdiği birkaç yılın ardından
       kaplı olduğu anlamına geliyordu. Ancak virü-  Almeida St. Thomas Hastanesi’nden aldığı
       sün bir görüntüsü olmadan, bilim insanları   teklifi kabul ederek Londra’ya geri döndü.
       onun hakkında ancak belli bir düzeye kadar   1967’de Royal Postgraduate Medical Scho-
       bilgi sahibi olabiliyordu.     ol’a geçti ve kariyerini aşılar ve teşhis bilimi
                                      üzerine çalışmalarda bulunduğu Wellcome
       NUMUNELERDEKI VIRÜS            Araştırma Laboratuvarları’nda sonlandırdı.
       PARÇACIKLARINI GÖRDÜ
                                      Almeida 1 Aralık 2007’de, 77 yaşındayken
       Bir meslektaşı aracılığıyla Almeida’nın uz-  İngiltere’de hayatını kaybetti.
       manlığından haberdar olan Tyrrell, Almei-
       da’ya hem B814 ile hem de kontrol karşılaş-  Orijinal Makale:
       tırması yapabilmesi açısından bilindik grip   The New York Times
       ve herpes virüsüyle enfekte numuneler
       gönderdi.

       Tyrrell başta pek umutlu olmasa da, Almeida
       bilinen tüm virüsleri tanımladı ve elde ettiği
       resimler yapıları çok iyi bir şekilde ortaya
       koydu. Ama daha da önemlisi, Almeida B814
       numunelerindeki virüs parçacıklarını gördü.

       Geriye kalan tek sorun virüse ne ad verile-
       ceğiydi. B814 virüsünün görüntüleri, virüsün
       etrafında güneşin tacına (koronasına) benzer
       bir yapı olduğunu ortaya koymuştu. Ve bu
       şekilde koronavirüs doğmuş oldu.
       Almeida kendi yayınlanmayan araştırmala-
       rından ve başkalarının çalışmalarından yola
       çıkarak, B814 virüsünün tavuklarda ciddi bir
       hastalığa yol açan bulaşıcı bronşit virüsüyle
       bağlantılı olduğunu hemen anladı. Ancak
       2002’de ortaya çıkan SARS’a ve şimdi de
   57   58   59   60   61   62   63   64