Page 30 - LabMedya - 71

30 GENETIK

BEBEĞİN CİNSİYETİNİ

KİM BELİRLER?

Prof. Dr. Yücel KARAMAN
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Gebelik; çocuk bekleyen aileler için en
heyecanlı süreci tanımlarken, özellikle de
hayata gözlerini açacak minik üyenin cinsiyeti
en çok merak edilen konuların başında geliyor.
Toplumda bebeğin cinsiyetini belirlemede
annenin rol aldığı düşünülse de gerçek çok
farklı. Anneden ziyade her iki ebeveynin
genlerindeki X veya Y kromozomunda galip
gelen tarafın, cinsiyeti belirlemede etken
oluyor. Tüm süreç yumurtalığı dölleyen spermin
kromozomuyla ilgilidir.
Toplumda üreme sağlığı ile ilgili birçok yanlış
bilgi kulaktan kulağa yayılırken yanlış normların
başında ise cinsiyet kavramı geliyor. Birçok
birey, doğacak bebeğin cinsiyetini kadına
atfederken biyolojik gerçekleri kaçırabiliyor.
Çünkü bir bebeğin erkek veya kız olmasında
belirleyici olan kromozomlar erkek sperminde
bulunuyor. Erkeklerin genetik yapısı 46XY’dir ve
bebeğin cinsiyetini sperm belirliyor. Yumurtaya
giren ilk sperm X spermi ise ‘’kız’’, Y ise ‘’erkek’’
oluyor. Dolayısıyla “kadın veya erkek belirliyor”
diye bir kanıya varmak oldukça zor.

ILK SPERM CINSIYETI BELIRLIYOR
Gebeliğin oluşması için gereken 46
kromozomun bir araya gelmesi gerekiyor
ve her iki cinsiyette 46 kromozom olmasına
karşın annede sadece X babada ise X ve Y
kromozom bulunuyor. Cinsiyeti belirleyen etkin
güç spermdir. Yumurtalığa giren ilk sperm
X kromozomu olduğunda bebeğin cinsiyeti
kız olurken yarışı kazanan Y kromozomu
olduğunda ise bebeğin cinsiyeti erkek oluyor.
Şöyle ki; erkek spermi X ve Y kromozomuna da
sahip olabilir. Bu durumda yumurtayı dölleyen
X kromozomu annenin X kromozomuyla
birleşerek kız bebek, Y kromozomu da
anneninkiyle birleşip erkek çocuğu meydana
getiriyor. Dolayısıyla cinsiyetin belirlenmesinde
hem anne hem de baba kromozomunun etkisi
vardır. Önemli olan dünyaya gelecek bebeğin
sağlıklı olması ve hayatının geri kalanını da
sağlıklı bir şekilde geçirebilmesidir.

Hatırlatmakta fayda var: Anne ve baba
adaylarının gebelik öncesinde veya süresince
cinsiyete değil, doğacak bebeği en doğru
şekilde yetiştirebilmeye odaklanması
gerektiğini unutmayalım.