Page 40 - LabMedya - 69

40 BESLENME

Gıda Mühendisi
Kemal Emrah
ŞAHİN
∕

MERAKLA
BEKLENEN
PERİYODİK TABLO

POSTERİ HEDİYELİ Beslenme canlıların yaşamında ki en temel ezmesi, pastırma ve yoğurt en iyi örnekleridir. yemek sindirilmeden, tekrar yemek yemek kadar
içgüdüdür. Beslenme canlılarla birlikte var olmuş İlk Türkçe yemek kitabı 1330 da yayınlanmıştır. sağlığı bozan başka bir şey yoktur" der.
LABORATUVAR ve önceleri sadece bir karın doyurma ihtiyacı Ilk peynir Sümerler tarafından, ilk çikolata ise 1939 yılında Prof. Dr. Muzaffer Şevki Yener
iken daha sonraları toplumsal saygınlık kazanma,
Aztekler tarafından yapılmıştır. Çikolata Avrupa'ya
Çıktı... hayatında yer almaya başlamıştır. Günümüzde Rönesans döneminde ise mutfak ayrı bir mekan muhakkak ki, şişmanlarda bazı endokrin
DEFTERiMiZ
Coulomb tarafından 1519 da getirilmiştir.
tanışma, kutlama ve eğlence gibi amaçlarla insan
"pratik doktor" adlı kitabında şöyle der; "şurası
bozukluklar vardır. Umumiyetle şişmanlar, fazla
beslenme bir yaşam gereği olmanın dışında;
olarak tanınmaya başlamış ve "le vaiandier de
damak tadı, sosyal ve kişisel doyum aracı
yemek yediğini bilmeyen insanlardır. Birçokları
fazla yemek yemediklerini ısrarla savunurlar."
taillevent" ilk yemek kitabı olarak Avrupa'da 1372
ve bir toplumsal kültür olgusudur. Beslenme
alışkanlıkları, sofra donanımları, sofrada
kullanılan eşyalar insanoğlunun toplumsal yılında yayınlanmıştır. Avrupa halkı "campagna de Obezite aslında geçmişteki beslenme ve yemek
pailo" ismini taşıyan mutfak Akademisi ile bu işin
alışkanlıklarının insan vücudunda ki oluşturduğu
özelliklerini yansıtmaktadır. Aşırı beslenmenin eğitimini de ilk kez floransa da uygulamıştır. evrimsel düzen ile günümüzde ki yüksek kalorili,
hastalık sebebi olduğu bu günlerde, beslenme kolay sindirilen ve hızlı kana karışan, çok fazla
sağlık endüstrisi içerisinde önemli bir yer ŞEKERIN INSAN HAYATINA seçeneğin olduğu ve her an bulunabilen gıdalarla
tutmaktadır. DÂHIL OLMASI uyumsuzluk sonucu ortaya çıkan kötü bir
mirastır. İnsanlık geçmiş dönemlerde, özellikle
TARIMIN KEŞFEDILMESI Şeker ise ilk olarak 1300 – 1400 yıllarında mutfak pişirme ve ateşin icadı öncesinde, sindirmeye
kültürüne dâhil olmuştur. İlk başlarda Arap çok uzun zaman ve kalori harcıyordu. Yemeğe
İnsanların, öncelikle ağırlıklı bitkisel kaynaklı baharatı olarak alınıp satılan şeker, eczanelerde ulaşmak, yemek ve sindirmek insan hayatının
besinleri tercih ettiği düşünülmektedir. Daha bulunmaktaydı. Daha sonra soslarda ve gıdaların neredeyse bütün vakti ve amacıydı. Fakat bu
sonra avlanmaya başlayan insan toplumu, 400 ekşiliğini gidermek için kullanılarak hayatımıza şekilde evrimleşmiş bedenimizin milyonlarca
bin yıl önce balta ve mızrak icat ederek avlanma girmiştir. Şekerin yaygınlaşması hızlı olmuş yıldır alışkın olduğu sürece rağmen son 200
becerilerini geliştirmiştir. İnsanların en fazla ve tüm dünyada değişik yemek tariflerinde ve yıldır, özellikle de sanayi devriminden sonra, yani
yer değiştirme sebebi beslenmedir. Bu sebeple tatların üretilmesinde kullanılmıştır. Şekerin son 50 – 60 senedir hazır gıdaların sindirime
tarımın keşfedilmesi insanlık tarihi açısından bir tüketiminin artması ile Amerika şeker kamışının ihtiyaç duyulmayacak seviyelere gelmesi, içerdiği
dönüm noktası olmuş ve insan toplumu yerleşik toplanıp satılmasına sebep olmuş ticari önemini yüksek kaloriler ve bu kadar kolay bir şekilde
hayatı daha kolay benimsemiştir. Bu durumda arttırmıştır. ulaşılabiliyor olması bedenimizin yeterli ve doğru
insanlığın tarımı evcilleştirdiği kadar, tarımda tepkileri verememesine yol açmaktadır.
insanları evcilleştirmiştir. Kıtlık insanlık tarihinde BESLENME, GIDA VE SAĞLIK ILIŞKISI
her zaman temel problemlerden biri olmuştur. Dünya sağlık örgütüne göre; obezite son yıllarda %
Yerleşik hayata geçen insanlığın şehirleri Beslenme tarih sürecinde gelişirken insan 10-40 oranında artış göstermiştir. Obezite yönünden
büyüdükçe toplumları doyurmak zorlaşmıştır. hayatında ki önemi artmıştır. Bir yandan sağlık kontrol edilmesi gereken bireyler;
Haçlı seferlerinin nedenlerinden biri olarak da için önemli iken bir yandan da hastalık kaynağı
kıtlık gösterilmektedir. İstanbul'un da tarihinde olarak ilerleme gösteren beslenme bir moda Ê Obez anne ve babaların çocukları,
kıtlık problemini yaşadığı zamanlar görülmüştür. anlayışı haline gelmiştir. Bu anlayış içerisine Ê Tip II diyabetli bireylerin olduğu aileler,
insanların sadece özel günlerde sağlıklarını dış Ê Kan yağları bozuklukluğu ve hipertansiyonlu aile
GIDA MUHAFAZA YÖNTEMLERI görüntü için hatırlamaları eklenince, beslenme bireyleri,
SATIN ALMAK İÇİN düzeni hayat akışı içerisinde dikkat edilmeyen Ê Sigarayı bırakanlar,
Roma ve mısır halkları buğday, arpa ve mısırı ama sadece özel günlerde hatırlanan genel Ê Gebeliği VKİ (vücut kitle indeksi) 25 veya
temel gıda maddesi olarak kullanmıştır. Milattan geçer bir sistem halini almıştır. Kısa zamanda üzerinde olanlar
önce 2000 yılında mısırlılar tarafından ilk kez lapa aranan çözümler de daha sık hata yapılmasına
ve mayalı ekmek yapıldığı düşünülüyor. İsrail halkı yol açmaktadır. Beslenmenin sağlık açısından Sonuç olarak; Beslenme insanlık tarihi boyunca
mısırlılardan öğrendiği bu ekmekleri Avrupa'ya önemi Hipokrat'ın "ilacınız yemekleriniz, insan hayatına, insanların şehirlerine, yaşam
taşımıştır. Avrupa da ise Galyalılar ekmek yemekleriniz ilacınız olsun" sözü ile net bir şekilde ve üreme alanlarına şekil vermiştir. Geçmişte
mayasından bira mayası yapmış, Fransızlar ise vurgulanmaktadır. İbn-i Sina, sağlık açısından ulaşması bu kadar zor olan bu materyallerin
ekmeği bir kademe üste taşımıştır. Daha sonra beslenmenin önemine inanan insanlardandır. günümüzde elimizin altında ve çok miktarda
nohut, fasulye, darı, zeytin ve zeytinyağı, üzüm " El-Kanun Fi't-tıbb" adlı eserin I. kitabında bulunması bu çağın hem lütfü hem de lanetidir.
ve diğer meyveler, baharatlar ve şarap gelişen sağlığı korumanın üç temel özelliği " egzersiz, Gıda üretimi ve tüketimi büyük bir pazar halini
kültürlerle insan hayatına girmiştir. Avrupa diyet ve uyku "olarak betimlenmiştir. İbn-i almış ve ticari amaçlarla insanlara sunularak asıl
info@prosigma.net zaman ilerledikçe doğudan baharat almaya Sina beslenmenin en iyi yolu olarak acıkınca gayesinden uzaklaşmıştır.
başlamıştır. Konserve alanın da ilk çalışmaları yemek yemeyi önerir ve fazla yemenin insanı
yaptığı bilinen en eski toplum İnkalardır. Türkler öldürdüğüne inanır. "Sağlığını korumak isteyenler Kitap Önerisi
www.labmedya.com
/labmedya diğer toplumlara nazaran, Orta Asya da yaşayan ve sağlıklı olanlar asla tam olarak doymamalıdır 3 Darwin'le Akşam Yemeği
göçebe bir toplum olması sebebi ile, kendilerini ve mide ile ince bağırsaklar tamamen 3 Beyinde Ararken Bağırsakta Buldum
gıda saklama yöntemlerinde geliştirmiştir. Arpa boşalmadan yemek yememelidir. Daha önceki 3 Mutfaktaki Kimyacı