Page 16 - LabMedya - 67
P. 16

16               SAĞLIK                                                                                   w w w .labm edy a. c om






                                      GEBELİKTE


                                      RADYASYONDAN


                                      KORUNMANIN ÖNEMİ


                                       Doç. Dr. Aylin HASANEFENDİOĞLU BAYRAK  |  Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Radyoloji Uzmanı



       Gebelik döneminde yüksek doz radyasyona   Gebelik takibi yapılırken radyasyondan   bir süreçtir. Gebelik takibi yapılırken   görüntüleyeceğimiz alana ses dalgaları
       maruz kalmak, doğumsal anormallikler,   korunma birincil amaç olmalıdır.  radyasyondan korunma birincil   gönderilir, bu sayede ekranda görüntü
       düşük tehlikesi, büyüme geriliği, zihinsel   Radyolojide tanı ve tedavi takibi   amaç olmalıdır. Ultrasonografi gebe   meydana gelir. Gebeliğin her döneminde
       ve bedensel özürlere neden olabileceği gibi   amacıyla sıklıkla kullanılan yöntemler   takibinde kullanılan temel görüntüleme   güvenle kullanılabilir. Gebeler için de rutin
       doğum sonrası kanser riskinde artma ve   radyasyon (X ışını) içermektedir. Ancak   yöntemidir. Ultrasonografide hasta   takip görüntüleri keyifli anlar oluşturur.
       ölüme de neden olabilir.       gebelik görüntüleme açısından çok özel   üzerinde kullandığımız prob aracılığıyla   Ancak ultrasonografi ile çözülemeyen
                                                                                                      durumlarda MR görüntüleme elimizdeki
                                                                                                      diğer seçenektir.
                                                                                                      MR cihazı aslında dev bir mıknatıs görevi
                                                                                                      görür, hastayı (ya da gebeyi) yerleştirdiğimiz
                                                                                                      cihaz bölmesinde manyetik alan oluşturulur.
                                                                                                      Farklı dokuların manyetik alana farklı
                                                                                                      yanıtları ekranda görüntü elde etmemizi
                                                                                                      sağlar.  Radyasyon içermemesi nedeniyle
                                                                                                      güvenlidir. Detaylı bilgi vermesi konusunda
                                                                                                      diğer tetkiklerden daha üstündür. Ancak
                                                                                                      ilk trimester’da (gebeliğin ilk 3 ayı) çok
                                                                                                      mecbur kalmadıkça kullanılmaz. Diğer
                                                                                                      aylarda ise ancak ultrasonografinin yetersiz
                                                                                                      kaldığı durumlarda tercih edilmelidir.  Ayrıca
                                                                                                      diğer hastalarda MR çekimleri sırasında
                                                                                                      kimi zaman gerekli olan ilaçlar (kontrast
                                                                                                      madde) fetüs üzerine olası olumsuz etkileri
                                                                                                      nedeniyle gebelikte kullanılmaz.















                                                                                                      Peki gebe olduğu bilinmeyen hastada
                                                                                                      radyasyon içeren tetkik yapıldığında
                                                                                                      yaklaşım ne olmalı? Bu durumda yapılan
                                                                                                      çekimin hangi vücut bölgesini kapsadığı
                                                                                                      ve çekim sonunda hastanın maruz kaldığı
                                                                                                      radyasyon değeri tespit edilerek uzman
                                                                                                      görüşü alınmalıdır. Hesaplanan doz,
                                                                                                      zarara yol açan limitlerdeyse gebelik
                                                                                                      sonlandırılmalıdır. Ayrıca kimi zaman
                                                                                                      radyasyon içeren tetkikler (Anjiografi ya
                                                                                                      da Bilgisayarlı tomografi gibi) hastadaki
                                                                                                      hayati tehlike nedeniyle gebelik sonrasına
                                                                                                      ertelenemez, bu durumda da gebe üzerine
                                                                                                      yerleştirilen kurşun bariyerlerle fetüsün
                                                                                                      maruz kalacağı risk en aza indirilerek
                                                                                                      çekim mecburen uygulanır.
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21