Page 4 - LABMEDYA 62

4 GIDA GÜVENLİĞİ w w w .labm edy a. c om

Prof. Dr. Kadir HALKMAN
Ankara Üniversitesi
RİSK ALGILAMA VE
Gıda Mühendisliği Bölümü
RİSK ANALİZİ

Merhaba, bu yazımda da çizmeyi sadece bilimsel veriler ışığında tavsiyede uzun soluklu toplantılar sonunda risk
aşmamaya özen göstereceğim. bulunur. İzlanda’da yanardağ patlamasında yöneticisi olan hükümetler tarafından
havayolları uçuş güvenliği ya da Covid-19 kararlaştırıldı.
MERAKLA Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği pandemisinde olduğu gibi elde çok net Risk bireyseldir. Sigara paketlerinde sağlık
Anabilim Dalı’nda verdiğim Gıda Güvenliği
bilimsel veriler yoksa ihtiyatlılık ilkesi
BEKLENEN Sistemleri yüksek lisans dersimde ve kullanılır. Ancak risk değerlendirme ekibi, ile ilgili çok ciddi uyarılar var. Riski temel
PERİYODİK TABLO üniversite dışı çeşitli seminerlerde risk hiçbir koşulda karar verici organ değildir. olarak sigara içenlere yüklüyor, ama
analizi konusunu, öğrencilerime ve
sigara dumanının başkalarına verebileceği
Karar, her koşulda risk yöneticisine aittir.
POSTERİ HEDİYELİ kursiyerlere ayrıntılı olarak anlatmaya Sorumluluk, risk değerlendiricinde değil zararları hükümetler üstleniyor ve kamuya
çalıştım. Aşağıdaki şekil, gıdada risk risk yöneticisindedir. açık alanlarda sigara içilmesini ceza
LABORATUVAR algılama üzerine verilmiştir; ancak Risk yöneticisi, küçük bir gıda işletmesinde uygulamaları ile bastırmaya çalışıyor.
Örneğin ben, sigara içme özgürlüğümden
yaşamımızın gıda dışındaki bölümünde
Çıktı... Türkiye değil dünyanın her yerinde aynı bu yetkisini işletme müdürüne verir ya da ötesinde toplum kuralları beni engelliyor.
DEFTERiMiZ
bahsedemem, çünkü uluslararası kuralların
fabrika sahibidir. Fabrika sahibi isterse
aynı kurallar geçerlidir. Kuşkusuz sadece
kurallar geçerlidir. İnsanların risk algılaması
vermez. Covid-19 salgınında tüm ülkelerde
Metroda sigara içmeye kalkarsam, maddi
risk yöneticisi hükümetlerdir. Buna göre
ceza dışında yaşlı bir teyze elindeki
(önemseme) zamanla düşer. Sonra bir
kaza olduğunda konuyu önemsemek çok
şemsiyeyi ya da bastonu kafama vurursa
(A) ülkesi hükümeti risk değerlendiricilerin
tavsiyelerine uyabilir, ama (B) ülkesi
yükselir ve yine zamanla azalır.
hükümeti bu tavsiyelere uymayabilir. gıkım çıkmaz.
Örneğin dünyanın herhangi bir yerinde Covid 19 pandemisinde durum farklı.
XYZ firmasına ait bir uçak düşerse; en az Devamında hükümetler üstü kuruluşlar Gelişmiş batı toplumlarında özellikle
2 hafta süresince XYZ firması, dünyanın da vardır. Örneğin, 2010 Nisan İzlanda gençler, maske kullanmayı “racona uymaz”
en güvenilir havayolu yolu şirketi olur. Tüm yanardağ patlamasında tüm Avrupa ve “bireysel özgürlüklerin kısıtlanması”
dünyada Covid-19 salgınının Nisan ve ülkelerinin atmosferini yanardağ kaynaklı gibi nedenlerle benimsememe ötesinde
Mayıs 2020 tarihine kıyasla bugün daha küller kapladı. Uçakların, bu küller ile kaplı reddediyorlar. Oysa durum hiç de öyle
yüksek hastalık sayılarına ulaşmasının atmosferde ne gibi güvenli uçabileceği değil. Sadece açık havada sigara içme
temel nedeni de basitçe budur. İnsanlar, bilinmiyordu. Risk değerlendiriciler özgürlüğüne sahibim ama metroda sigara
Covid-19 pandemisinde risk önemseme “ihtiyatlılık” konusunda çok açık tavır içme özgürlüğüm yok; çünkü bu durum
düzeyini çok aşağılara düşürdüler. koydular, havayolu şirketleri ve hükümetler başkalarının özgürlüğünü kısıtlayıcı bir
Her konuda risk analizinin üç ayağı vardır: bu konuya tümüyle uydular ve Avrupa’da eylemdir.
Risk değerlendirme, risk yönetimi ve risk tüm uçak seferleri iptal edildi. Sonrasında
iletişimi. Bunlardan risk değerlendirme havayolu şirketleri zararları nedeni ile Sınırsız bir özgürlüğe sahip değilim. Benim
tümüyle bilimsel bir işlemdir. Konunun kendi hükümetlerine baskı yaptılar ve özgürlüğüm, başkalarının özgürlüğünü
boyutuna göre küçük gıda sanayisi hükümetler risk yöneticisi olma sıfatı ile kısıtlamamalı. Dünyada ilgili bütün bilim
işletmesi olabilir, 2010 Nisan ayında uçak seferlerine izin verdiler. Kuşkusuz; insanları “maske takın, sosyal mesafeye
İzlanda’da yanardağ patlaması olabilir ya uçak seferlerine izin verilmesi konusu, uyun” diyorsa bu uyarılara uymak gerekli.
da küresel boyutta Covid-19 salgını olabilir. risk değerlendiriciler, risk yöneticiler, risk Aksine davranışın özgürlükle ilgisi yoktur.
Risk değerlendiriciler, risk yöneticilerine iletişimciler, havayolu şirketleri arasında Sevgiyle,

N11 sitesi aracılığı ile
satın almak için lütfen
QR kodu taratınız.

info@prosigma.net

www.labmedya.com
/labmedya