Page 58 - LabMedya - 56
P. 58

58               GIDA                                                                                     www .labmedy a.c om





















                                                                                ALERJİK REAKSİYONLARI EN ÇOK
                                                                                TETİKLEYEN YİYECEKLER ARASINDA
                                                                                BALIK, KABUKLU DENİZ HAYVANLARI,
                                                                                YER FISTIĞI VE CEVİZ BULUNUR.
                                                                                ÇOCUKLAR İÇİN İSE SORUNLU
                                                                                YİYECEKLER YUMURTA, SÜT, YER
                                                                                FISTIĞI, AĞAÇ FINDIK, SOYA VE BUĞDAY
                                                                                İÇEREBİLİR.


                                                                                Prof. Dr. Y. Birol SAYGI
                                                                                Beykoz Üniversitesi Öğretim Üyesi



       ENDÜSTRI, GIDA ALERJILERINI ÖNLEMEK



                                    IÇIN HAREKETE GEÇTI





       Besin alerjisi semptomları bebeklerde ve   epinefrin (adrenalin) enjeksiyonu ile tedavi   Gecikmeli reaksiyonlar en çok egzama   üreticileri gıda etiketlerinde yer fıstığı, ağaç
       çocuklarda en sık görülür, ancak herhangi   edilmesi gereklidir. Herhangi bir gıda ters   gelişen çocuklarda görülür. Bir başka   fıstığı, soya fasulyesi, hardal, yumurta,
       bir yaşta da ortaya çıkabilir. Tüketicilerin   bir reaksiyona neden olabilirken, yumurta,   gecikmeli gıda alerjisi reaksiyonu türü;   lupin, süt, balık, gluten, kereviz, susam,
       yıllarca yemiş olduğunuz gıdalara alerjisi   süt, yer fıstığı, fıstıklar, balık, kabuklu deniz   süt, soya, bazı tahıllar ve diğer bazı katı   kükürt dioksit, yumuşakçalar ve kabuklular
       bile olabilir, bir alerjiden muzdarip   hayvanları, buğday ve soya olmak üzere   gıdaların tüketilmesinden genellikle iki   içeren tahıllar olmak üzere 14 ortak
       olduğunun farkında bile olmayabilir. ABD’de   sekiz çeşit gıda tüm reaksiyonların yaklaşık   ila altı saat sonra meydana gelen şiddetli   alerjeni listelemekledirler. Ayrıca önemli
       50 milyondan fazla Amerikalı bir tür alerjiye   %90’ını oluşturur.   bir gastrointestinal reaksiyon olan gıda
       sahiptir. Belirtileri değerlendirebilir ve                     proteini kaynaklı enterokolit sendromundan   olan alerjenler içermeyen ürünler için en
       kaynağı belirlenebilir.        Susam ve hardal tohumları de dâhil olmak   kaynaklanmaktadır.   iyi uygulama, çapraz kontaminasyonu
                                      üzere bazı tohumlar (baharat hardalının                         önlemek ve tüketicilerin mevcut olup
       Vücudun bağışıklık sistemi sağlığa   ana maddesi), aynı zamanda yaygın gıda   Alerjen içermeyen gıdalar pazarı bir süredir   olmadıklarını bilmelerini sağlamaktır. Gıda
       zararlı enfeksiyonlar ve diğer tehlikelerle   alerjisi tetikleyicileridir ve bazı ülkelerde   büyümekte olup günümüzde gıda üreticileri   alerjik tüketicileri için etiketleri okumaları
       mücadele ederek bizi sağlıklı tutar.   ana alerjen olarak kabul edilir.  gıda alerjilerinin ilk etapta önlenmesi için   alerjik riske maruz kalmamaları için önemli
       Bağışıklık sisteminiz bir gıdaya veya bir                      hareket etmektedir. Tüketicilerde alerjik   bir olgu iken üreticiler için aşırı etiketleme
       gıdadaki bir maddeye aşırı tepki verdiğinde,   Alerjik reaksiyon belirtileri cilt, mide-  reaksiyonları önleme fikri nispeten yeni   detaylandırmasına neden olmaktadır.
       bunu bir tehlike olarak tanımlayıp   bağırsak sistemi, kardiyovasküler sistem ve   olup alerjilerin nasıl geliştiğini anlamak
       koruyucu bir tepkiyi tetiklediğinde gıda   solunum yollarını içerebilir: Kusma ve/veya   üzerine çalışmalar yoğunlaşmıştır.   Günümüzde bazı büyük gıda üreticileri
       alerjisi reaksiyonu oluşur. Gıda alerjisi,   mide krampları, kurdeşen, nefes darlığı,   Sadece birkaç yıl öncesine kadar sağlık   hâlihazırda gıda alerjisine sahip olanları
       vücudunuzun bağışıklık sistemi tarafından   hırıltı, tekrarlayan öksürük, kısık boğaz,   yetkilileri ebeveynlere çocuklarının
       tetiklenen bir gıdaya verilen anormal bir   yutma sorunu, dilin şişmesi, konuşma veya   diyetlerinde yumurta, süt ve yer fıstığı   duyarsızlaştırmayı amaçlayan, (Örneğin
       tepkidir.                      nefes alma becerisini etkileyen belirtiler,   gibi potansiyel alerjenlerin kullanılmasını   fıstık alerjisi olanların tedavisi için eser
                                      zayıf nabız, derinin soluk veya mavi   azaltmalarını tavsiye etmekteydiler. Ancak   miktarda fıstık içeren) ürünleri pazara
       Alerjiler ailelerde yayılma eğiliminde olsa   renklenmesi, baş dönmesi veya bayılma   son araştırmalar, bu tür gıdaların küçük   sunmaktadır.
       da bir çocuğun ebeveynin gıda alerjisini   hissi gibi yollardan bir veya daha fazlası   miktarlarda çok erken yaşlardan itibaren
       mi taşıyacağını mı yoksa kardeşlerin   ile belirti vererek yukarıda belirtilen ana   dahil edilmesinin güçlü bir koruyucu etkiye   Avrupa Alerji ve Klinik İmmünoloji
       de benzer bir durumda mı olacağını   sistemler altında yüzeyleşir. Nefes alma   sahip olabileceğini göstermektedir. 2015   Akademisi’ne göre Avrupalıların %17’sinin
       tahmin etmek imkânsızdır. Örneğin bazı   ve vücudu şoka sokma potansiyeli olan ve   yılında yayınlanan önemli bir çalışma fıstık   prevalansa sahip bir gıda alerjisinden
       araştırmalar, yer fıstığı alerjisi olan bir   hayati tehlike arz eden bir reaksiyon olan   ezmesinin erken ve sık tüketilmesinin,   muzdarip olduğu düşünülmektedir.
       çocuğun küçük kardeşlerinin de alerjik   anafilaksi; reaksiyonlar eşzamanlı olarak   yer fıstığının toplam kaçınma ile   Çocuklarda bu oran daha yüksektir. Bu
       olacağını göstermektedir. En şiddetli alerjik   vücudun farklı bölgelerini etkileyebilir   karşılaştırıldığında fıstık alerjisi riskinin   olgu göz önüne alındığında giderek artan
       reaksiyon anafilaksidir. Solunumunuzu   (örneğin, bir kızarıklık eşliğinde bir karın   büyük ölçüde azalmasına yol açtığını ve
       bozabilecek, kan basıncınızda çarpıcı   ağrısı).               ebeveynlere tavsiyenin sonuç olarak tersine   sayıda gıda üreticisi alerjen içermeyen
       bir düşüşe neden olabilecek ve kalp atış                       çevrildiğini bulgulamıştır.     gıda ve içecek üretimine yönlenmektedir.
       hızınızı etkileyebilecek yaşamı tehdit   Gıda ile ilgili semptomların çoğu iki saatlik         Euromonitor International’a göre, Batı
       eden, tüm vücudu etkileyen alerjik bir   bir alımdan sonra ortaya çıkar ve genellikle   Gıda alerjen yönetimine gıda endüstrisinin   Avrupa’daki satışlardan alerjen olmayan
       reaksiyondur. Anafilaksi, tetik gıdaya maruz   birkaç dakika içinde başlarlar. Bazı çok   yaklaşımı zorluklarla dolu olup gıda   gıda ve içecek üretiminin pazarda 2017
       kaldıktan birkaç dakika sonra ortaya   nadir durumlarda, reaksiyon dört ila altı   üreticileri günümüzde bu alandan   yılında %11,7, Doğu Avrupa’da %8,7
       çıkabilir. Ölümcül olabilir ve derhal bir   saat veya daha uzun bir sürede gecikebilir.   yararlanmaya heveslidir. Avrupa’da, gıda   artmıştır.
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63