Page 34 - LabMedya - 52
P. 34

34               BİYOLOJİ                                                                                 www .labmedy a.c om




       ERKEKLERDE NİKOTİN KULLANIMININ


       GELECEK NESİLLER ÜZERİNE ETKİSİ




       Seda YALÇINKAYA / Uzman Biyolog


       Tütün ürünlerinin kullanımının cinsiyet   bozukluğunu içeren davranış   arkadaşlarının fareler üzerinde yaptığı bir   iki cins yavruda da hiperaktivite, dikkat
       ayırt etmeksizin insan sağlığı için oldukça   bozukluklarının nesillere aktarılmasında   çalışmada; erkek fareler, sperm ürettikleri   eksikliği ve olaylar karşısında alternatif
       zararlı olduğu bilinmektedir. Özellikle   çok önemli bir risk faktörü olarak   süreç boyunca içtikleri sular aracılığıyla   yolları düşünme yeteneğinde yani
       hamile kadınlarda tütün kullanımı gelecek   kabul edilmektedir. Erkeklerde sigara   düşük dozda nikotine maruz bırakılmıştır.   bilişsel esneklikte eksiklik gözlenmiştir.
       nesillerin sağlığı açısından daha fazla   kullanımının kadınlara göre daha fazla   Daha sonra, hiçbir şekilde nikotine maruz   Nikotine maruz kalmış erkeklerden yani
       dikkate alınması gereken bir konudur.   olduğu bilinmesine rağmen nikotin   bırakılmamış dişi fareler ile aynı ortama   baba farelerden alınan spermatazoa
                                      kullanımının etkisi erkeklerin nesillerini   alınmıştır.        analizlerinde çoklu genlerin promotör
       Annelerin; sigaranın başlıca bileşeni   ne yönde etkilediği henüz geniş çaplı                  bölgelerinin beyin gelişimi ve öğrenme
       nikotine ve diğer bileşenlere maruz   olarak araştırılmamış bir konudur. Bu   Çalışmada; baba fareler davranışsal   için kritik gen dopamin D2 dâhil olmak
       kalmaları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite   eksiklikten yola çıkarak McCarthy ve   olarak normal iken, meydana gelen her   üzere epigenetik olarak modifiye edildiği
                                                                                                      ve bu değişikliklerin de muhtemelen
                                                                                                      soydan gelen bilişsel eksikliklere katkıda
                                                                                                      bulunduğu öne sürülmüştür.

                                                                                                      Çalışmada; F1 (evlat) ve F2 (torun)
                                                                                                      nesillerindeki erkek ve dişi farelerin
                                                                                                      çalışma hafızası, ters öğrenme ve
                                                                                                      lokomotor (hareketten sorumlu kısımlar)
                                                                                                      aktivitesi analiz edilmiştir. Nikotine maruz
                                                                                                      kalan erkeklerin oluşturduğu F1 neslinin
                                                                                                      erkek ve dişilerinde de kendiliğinden
                                                                                                      oluşan lokomotor aktivitelerde
                                                                                                      önemli düzeyde artış gözlenirken,
                                                                                                      ters öğrenmede ise önemli düzeyde
                                                                                                      eksiklikler tespit edilmiştir. Aynı zamanda;
                                                                                                      F1 neslinin erkek farelerinde beyin
                                                                                                      monoamin nörotransmitter içeriğinde,
                                                                                                      dopamin reseptör mRNA ifade düzeyinde
                                                                                                      ve dikkat yeteneğinde önemli eksiklikler
                                                                                                      gözlenmiştir.
                                                                                                      Babadan dolayı nikotine maruz kalan F1
                                                                                                      dişi farelerin oluşturduğu F2 nesli erkek
                                                                                                      farelerinde ise ters öğrenmede önemli
                                                                                                      eksiklikler tespit edilmiştir. Çalışma
                                                                                                      bulgularından yola çıkarak araştırmacılar,
                                                                                                      nikotine maruz kalan erkek farelerin
                                                                                                      sonraki nesiller için davranışsal
                                                                                                      değişiklikler oluşturduğunu ifade etmiştir.

                                                                                                      Geçtiğimiz yıllarda yapılan çalışmalarda
                                                                                                      nikotin ve sigara dumanının, geniş çaplı
                                                                                                      epigenetik değişikliklere sebep olduğu
                                                                                                      belirtilmekteydi. Bu araştırmada ise
                                                                                                      vurgulanan önemli nokta sadece annenin
                                                                                                      içtiği sigaranın etkilerinin değil; babanın
                                                                                                      içtiği sigaranın da çocuklar, hatta torunlar
                                                                                                      üzerindeki etkilerinin incelenmesi
                                                                                                      gerektiği olmuştur. Dolayısıyla
                                                                                                      günümüzde literatürdeki bu eksiliğin
                                                                                                      giderilmesi için yapılacak çalışmalara
                                                                                                      oldukça ihtiyaç duyulmaktadır.

                                                                                                      Kaynaklar:
                                                                                                      1. McCarthy, D.M., Morgan, T.J., Lowe, S.E.,
                                                                                                        Williamson, M.J., Spencer, T.J., Biederman,
                                                                                                        J.,Bhide, G. P. 2018. Nicotine exposure of
                                                                                                        male mice produces behavioral impairment
                                                                                                        in multiple generations of descendants. PLOS
                                                                                                        Biology, 16 (10): e2006497
                                                                                                      2. PLOS. “Father’s nicotine use can cause
                                                                                                        cognitive problems in children and
                                                                                                        grandchildren: Mouse study implicates
                                                                                                        epigenetic changes in paternal sperm DNA.”
                                                                                                        ScienceDaily. ScienceDaily, 16 October 2018
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39