Page 50 - LabMedya - 48
P. 50

50                                                                                                                  www.labmedya.com















                                                     AROMATERAPİNİN


                                                     ANKSİYETE VE UYKU



                                                     KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ
       Ecz. Diren ERGİN


                                         çiçek gibi bölümlerinden distilasyon   fazla ağırlık verilmiştir.   Lavanta tarlarının uçsuz bucaksız
                                         yöntemi ile edilen uçucu yağ özlerinin                              morluklara dönüştüğü dönemden hasat
                                         kullanılarak hastalıkları önlemek   Aromaterapötik uçucu yağların   zamanına kadar geçen 3 aylık süreçte
      UYKU, İNSAN ÖMRÜNÜN                veya oluşmuş hastalıklarda vücudun   özelliklerine baktığımızda adaptojenik,   ziyaretçi akınına uğrayan Kuyucak,
      YAKLAŞIK ÜÇTE                      bağışıklığını güçlendirerek kendi savunma   sinerjik, çok hızlı sonuç veren bileşikler   temmuzun son haftasına kadar morlara
      BİRİNİ KAPSAYAN,                   sistemini desteklemek için kullanılan   olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Doğru   benzenmiş şekliyle görülebilir. Yapılan
                                                                           dozda uygulanmaları çok önemlidir
                                                                                                             birçok çalışmada sedatif etki gösterdiği,
                                         doğal bir tedavi tekniğidir. Özellikle son
      ORGANİZMANIN KENDİNİ               yıllarda adını sık duymaya başlasak da   yoksa toksisiteye sebep olabilirler.   uykuya geçişi kolaylaştırdığı, anksiyolitik
      YENİLEYEBİLMESİ                    aromaterapi geçmişinin yaklaşık 6000   Uçucu yağlar vücut tarafından üç yolla   etki gösterdiği ve nörodepresan etkisinin
      VE DİNLENMESİ                      yıl öncesine kadar dayandığını gösteren   absorbe edilmektedir; oral yol, koklama   olduğu saptanmıştır. Bu etkiler, ana
      İÇİN GEREKLİ BİR                   kanıtlar mevcuttur.               ve inhalasyon yoluyla ve deriden emilim   bileşenleri olan linalol ve linalil asetattan
                                                                           yoluyla.
                                                                                                             ileri gelmektedir. Almanya ruhsatlı
      İHTİYAÇTIR. BEYİN DE               Aroma terapinin ilk olarak Mısırlılar                               oral alım için kapsül formu mevcuttur.
      DİNLENEBİLMEK İÇİN                 tarafından mumyalamada kullanıldığı   Koklama oldukça güçlü bir duyudur.   Topikal, inhalasyonla veya sabit yağlarla
      UYKUYA İHTİYAÇ DUYAR.              bilinmektedir. Aynı dönemlerde Çinliler   Örneğin, bir pastanenin önünden   karıştırılarak da uygulanabilir. Birçok sabit
      YETİŞKİN BİR BİREY İÇİN            de bitkileri ve uçucu yağları tanrıya bir   geçerken aldığımız poğaça kokusu bizi   yağ ile uyumlu olan lavanta, adaptogen
                                                                           yıllar öncesine evimizin mutfağına ya
                                                                                                             özelliğinden dolayı düşük dozlarda sedatif
                                         teşekkür şekli olarak kullanıyorlardı.
      ORTALAMA UYKU SÜRESİ               Yunanlılar aromaterapiyi güzelleşmek   da annemize götürebilir; bir kişiyi veya   yüksek dozlarda uyarıcı etkisi ortaya
      GÜNLÜK YAKLAŞIK 6-8                ve hastalıkları tedavi etmek amacıyla   bir yeri hatırlatabilir. Bir başka örnekten   çıkmaktadır.
      SAAT OLMALIDIR.                    kullandılar. Roma İmparatorluğu   söz edecek olursak, evimizi satmak
                                         döneminde ise aromaterapi, banyo   istediğimizde, alıcı evi görmeye gelmeden   Bergamot, Calabria bölgesinin (İtalya)
       Yeterli uyuyamayan bireylerde, bağışıklık   sonrası masaj teknikleri şeklinde   önce eve aldığımız bir ekmek ya da   endemik bir bitkisidir. Türkiye'de de birçok
       sistemi düşebilmekte, verim azalmakta,   uygulanmıştır. Tarihte uçucu yağların   bir kahve kokusu, alıcı gelip o kokuyu   şehirde yetişmekte ve ihraç edilmektedir.
       dikkat toplamak zorlaşmakta, alıngan   kullanımı sosyal bir statüyü temsil   aldığında, eve kendini ait hissetmesini   İnsanı neşelendiren, rahatlatan ve insana
       ve sinirli bir ruh hali görülebilmektedir.   etmekteydi. Başta krallar olmak üzere,   sağlayarak evi almaya karar vermesini   pozitif enerji sağlayan uçucu yağlardandır.
       Trafik kazalarının çoğunluğu ise uykusuz   din adamları ve soylular uçucu yağları   kolaylaştırdığı görülmüştür. Koklama,   Yapılan çalışmalarda stresi azalttığı,
       direksiyon başına geçilmesinden kaynaklı   kullanan kesimler olarak karşımıza   uçucu yağların vücutta etkisini en hızlı   rahatlatıcı etkisi ile uyku bozukluklarına
       olduğu tespit edilmiştir. Düzenli bir uyku,   çıkmaktadırlar. Bilinen en eski uçucu   gösterdiği yöntemdir. Uçucu yağları   iyi geldiği ve depresyona karşı etkili
       insanın hem psikolojik hem de fiziksel   yağlar, Hindistan Günlük ağacı (Boswellia   kokladığımızda koku bileşenleri çok   olduğu belirlenmiştir. Sürüldüğünde direkt
       olarak sağlıklı olması için önemli bir   sacra) ve Myrrhe (Balsammodendron   hızlı bir şekilde hem akciğerlere hem   güneş ışığına maruz kalınırsa foto toksik
       unsurdur.                         africanum) balzamları ve onların uçucu   de beyne gider ve bu sayede hızlı bir   etkisi ortaya çıkacağından, kullanımdan
                                         yağlarıdır. Romalıların yaşamında   etki gösterirler. Deriden masaj şeklinde   sonra güneşten kaçınılmalıdır. Topikal,
       Kaygı yaşamın normal bir parçasıdır.   uçucu yağların önemli bir yeri vardı   ise sabit yağların içine karıştırarak   inhalasyonla veya sabit yağlarla
       Herkes günlük yaşam içinde değişik   ve Romalılar uçucu yağları doğu   uygulanırlar. Banyo suyuna damlatma   karıştırılarak uygulanabilir.
       konularla ilgili kaygı duyabilir fakat bu   ülkelerinden getirtmekteydiler. Alman   tekniğinde ise hem inhalasyon hem de
       kaygı hafiftir ve baş edilebilir düzeydedir.   tarihinde ise 8. yy'da uçucu yağ taşıyan   deriden emilim mevcuttur. Oral olarak   Hindistan’ın doğal bitkisi olan vetiverin
       Yaygın anksiyete bozukluğu olan   bitkilerin yetiştirilmesi için özel bir kanun   kullanımı ise standardize edilmiş bazı   de halsizlik, depresyon, uykusuzluk,
       kişilerde ise “sürekli, aşırı ve duruma   çıkarılmış, özellikle manastır bahçelerinde   kapsül formlarının ruhsatlanmasıyla   gerginlik, stresle ilişkili şikayetleri
       uygun olmayan bir endişe durumu” söz   rezene ve fesleğen gibi aromatik bitkiler   mümkün olmuştur.   azalttığı görülmüştür. Yine vetiverde,
       konusudur. Aşırı endişe, kişinin günlük   yaygın olarak yetiştirilmiştir. Napolyon,                   topikal, inhalasyonla veya sabit yağlarla
       yaşamını olumsuz yönde etkiler ve olağan   Kuzey Afrika seferlerini düzenlerken,   Lavandula angustifolia (Lavanta),   karıştırılarak uygulanabilir.
       yaşam aktivitelerini sürdürmesini engeller.   bulaşıcı hastalıklara karşı ordunun   Citrus bergamia (Bergamot), Vetiveria
       Bu kişiler her durumda olabilecek en   korunması için her askerin yanında   zizanioides (Vetiver), Salvia sclarea (Misk   Ylang-ylang, sandal ağacı, elemi,
       kötü sonucu düşünürler, her şey kendi   fesleğen uçucu yağı bulundurmasını   adaçayı), Cananga odorata (Ylang ylang),   günlük, Isparta gülü ve papatya (roman
       denetimlerinin dışındadır, iyi bir olasılık   zorunlu kılmıştır. 10. yy’da ise İbn-i Sina   Santalum album (Sandal ağacı), Canarium   papatyası) da endişe gerginlik, depresyon
       ya da geriye dönüş mümkün değildir.   gül suyu ve gül yağını tedavi amaçlı   luzonicum (Elemi), Boswellia Carterii   ve stresin azalmasında yardımcı olan,
       Yaygın anksiyete bozukluğunda aşırı   kullanmıştır.                 (Günlük), Rosa damascena (Isparta gülü)   sedatif etkileriyle uyku problemlerine
       endişe ve kaygı genellikle sağlık, aile,                            ve Anthemis nobilis (Papatya) sedatif ve   iyi gelen uçucu yağlar olarak karşımıza
       para ya da iş gibi konularla ilgilidir.   Günümüzde kullanıldığı şekliyle modern   anksiyolitik etkiye sahip bitkilerdendir.   çıkmaktadır.
       Yaygın anksiyete bozukluğunun yaşam   aromaterapinin temelleri 19. yüzyılın
       boyunca görülebilme sıklığı %5-6’dır. Yaş   başlarında Fransız Kimyager Doktor   Lavanta, uçucu yağların arasında en çok   Uçucu yağların toksik etki göstermemesi
       ilerledikçe kaygı duyarlılığı artar ve daha   Gattefosse tarafından atılmıştır. Fransız   bilinenidir. Bir Orta Avrupa bitkisi olan   için dozlarının doğru ayarlanması
       ileri yaşlarda görülme riski daha fazladır.   bilim adamı, laboratuvarında çalışırken   lavantanın Fransa, İspanya ve İtalya’da   gerekmektedir. Ayrıca kullandığımız
       Bireylerin yaşam kalitesini olumsuz   çıkan bir patlamada yaralanır, daha   kültürü yapılmaktadır. Türkiye’de ise   uçucu yağın doğru bitkiden, doğru
       şekilde etkileyen yaygın anksiyete   sonra tesadüfen laboratuvarda bulunan   lavanta üretiminin yarısından fazlası   dozda, doğru aktif bileşenli ve doğru
       bozukluğuna ve uyku problemlerine doğal   lavanta yağını fark ederek yanık yerlerine   Isparta'nın Keçiborlu ilçesine bağlı   tıbbi bitki olduğuna emin olmalıyız. Doğal
       bir tedavi yöntemi olan aromaterapi ile   lavanta yağından damlatır ve yaralarının   Kuyucak Köyü’nde gerçekleştirilir. Hatta   demek zarar vermeyeceği anlamına
       çözüm bulunabilmektedir.          beklemediği bir şekilde ve hızda   Kuyucak, lavanta kokulu köy projesiyle bir   gelmediğinden, uçucu yağlar uzman
                                         iyileştiğini gözlemler. O günden sonra   turizm değerine dönüştürülmüş ve 2017   kişilerden alınmalı ve yine uçucu yağın
       Aromaterapi, bitkilerin yaprak, kök,   aromaterapi ile ilgili çalışmalara daha   yılında 20 binden fazla turisti ağırlamıştır.   dozu uzman kişilerce ayarlanmalıdır.
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55