Page 3 - LabMedya - 38
P. 3

3
       www.labmedya.com


                                         MUMYALARIN SIRLARINA,


                       Prof. Dr. Nazan   BIYOKIMYASAL AÇIKLAMALAR
                       Apaydın DEMİR





       Mumyalama kavramı; hemen herkesin   Nasıl mı?                      başı bir portre maskesiyle örtülürdü.   kastedilen, suyun az yoğun ortamdan çok
       aklına, biraz korku, biraz ölüm, biraz                             Maskelenmiş mumya, yaldızlanmış tahta   yoğun ortama seçici geçirgen bir zardan
       gizem ve tabii ki, antik Mısır uygarlığını ve   Şimdi adım adım mumyalama işime   tabutun içine yerleştirilirdi.  enerji harcanmadan geçişi olarak da ifade
       piramitleri getirir. Gerçekte mumyalama   bakalım. İşin duyusal ve duygusal kısmını   Bu işlem yaklaşık 70 gün sürerdi. Ölen   edilebilir. Yani siz kuru bir nohutu ya da
                                         bir yana koyacak olursak, kalan kısmının
       işlemi, bir çeşit saklama yöntemi olup,   kimya açısından hiç de karmaşık ve   bir firavunsa bu süre tüm Mısır için yas   kuru fasulyeyi suya ısladığınızda, su ile
                                                                                                            nohut arasında bir yoğunluk farkı vardır
       belli bir dini inancın sonucunda ortaya   gizemli olmadığı kolayca görülecektir.  süresi olarak ilan edilirdi. Öte yandan   bu yüzden su nohutun içine girecektir. Bu
       çıkan ve ölü bedeni, var olduğuna inanılan                         marangozlar mumyanın mahfazasını   su girişi belli bir dengeye kadar da devam
       sonraki yaşama bozulmadan saklamayı   MUMYALAMA İŞLEMİNDE,         (Tabut) yapardı.                  edecektir.
       amaçlayan bir defin biçimidir.    ÖLÜMSÜZLEŞTİRMENİN 7 KİMYASAL
                                         AŞAMASI                          Ölü varlıklı ve önemli bir kimseyse, birkaç   Mumyalama işleminde, benzer bir
       Ölmüş bir kimsenin vücudunun, çok   Mumyalama nasıl yapılırdı?     muhafaza yapılıyordu. Bunların her biri   mantıkla yapılmıştır
       uzun süre hiç bozulmaksızın muhafaza                               sonrakinin içine sığacak boy ve yapıdaydı.
       edilebilen haline “MUMYA” denilir.  İlk olarak ölü “ibu” yani “arınma yeri”   Sanatçılar, mahfazaları parlak renkli   Burada çok yoğun tuz olduğu için
                                                                          boyalarla süslüyorlardı.
                                         olarak bilinen çadıra getirilir.                                   mumyalanan bedendeki bütün
       Mumya, Arapça kökenli bir kelime olup                              Mezarın duvarları, ölünün hayat hikâyesini   su dışarıya akmıştır. Bedende su
       “bal mumu veya katranla muhafaza edilen    I. Ölünün vücudu şarap ve baharatla   anlatan metinler ve resimlerle dekor   olmadığı için artık hiçbir biyokimyasal
       vücut” anlamına da gelir. Bunların tekrar   yıkanarak nil suyu ile durulanır. Burundan   ediliyordu. Ardından, ölünün hayatı   reaksiyon gerçekleşmeyecek ve beden
                                                                                                            bozulmayacaktır. Yine, tuzlama işleminden
       canlanması günümüz insanı için ancak   girmek suretiyle çengelli bir demirle   boyunca ihtiyaç duyduğu, ona rahatlık ve   sonra yapılan muhtemelen zeytinyağı
       korku filmlerinde olabilecek bir şeydir.  beyin çıkarılır. Sonra karın derince bir   mutluluk sağlayan belirli şeylerin en iyileri   kullanılan işlem, mikroorganizmalara
                                         şekilde içeriye doğru kesilir ve iç organları   hazırlanıp, mezara konuluyordu. Böylece,
                                         dışarı alınır. (Mide, karaciğer, akciğer ve                        karşı koruma işlemi olup, kekik, nane
       O halde bu işlem neden yapılmıştır?                                ölünün sonraki hayata tam anlamıyla hazır
                                         bağırsaklar)                                                       veya lavanta gibi otlar ve baharatlarla da,
                                                                          olacağına inanılıyordu.
                                                                                                            güçlü anti bakteriyal özelliklerinden dolayı,
       Bunun cevabı gayet basittir ve o dönem    II. Vücut, kurutulmuş tuzun benzeri                        bedende mikroorganizma üremesine
       yaşayan insanların inançları ile ilgilidir.   olan nitonla doldurulurdu. Sonra, natron   Mumyalama olayının mantığı bilimsel   engel olunacaktır.
       Mısırlılar ölümden sonra tekrar dirilişe,   (Sodyum karbonat) ile tamamen örtülür   olarak basittir ama çok da önemli bir püf
                                                                          noktayı içerir. Bu püf nokta, biyokimyasal
       daha doğrusu ölümden sonra da bir hayat   ve eğik biçimde yerleştirilirdi. Böylece   reaksiyonların, yani canlı vücudunda   Bedenin yağla yumuşatılıp sargı bezleri
       olduğuna inanırlardı.             vücudun içerisindeki tüm sıvılar dışarıya   gerçekleşen tüm reaksiyonların sulu   ile eski boyutuna getirilmesi işleminde
                                         akardı. Vücudun tamamen kurumuş olması   ortamda gerçekleşmesidir. Yani ortamda   de, yağın antibakteriyal özelliğinden
       Ölümden sonraki bu ikinci hayat için   mumyalama işleminin en önemli aşaması   su yoksa reaksiyon da yoktur. Reaksiyon   yararlanılmıştır.
       hazırlıklı olmak isterlerdi. Onlara göre,   olup, bunun olmaması durumunda mumya   yoksa bozulma da yoktur. Bozulma yoksa   Sarma işleminde reçine, bal, balmumu
                                         bozulurdu.
       ruh insan suratlı bir kuştu. Gündüzleri                            bedeni binlerce yıl sonrasına taşımak   kullanımı, bedenin hava ile temasını
       mezardan çıkıp uçabilirdi. Fakat karanlığın    III. Vücut kurutulurken, iç organlar   da mümkündür. Bu bilginin o dönemde   kesmeye yönelik bir durumdur. Havanın
       basmasıyla, kötü ruhların korkusundan   da, natronla ayrıca kurutulma işleme   biliniyor olması ve bu kadar doğru   oksijeni de mikroorganizma çoğalmasını
       tekrar mezara dönerdi. Bu yüzden, mezara   tabi tutulurdu. Onlar da keten kumaş   uygulanması ise aklımıza kimya biliminin   teşvik eden bir faktör olduğundan
       dönen ruhların yanlış bedene girmemesi   şeritlerle sarılır ve minik bir tabutun içine   antik dönemlerde düşündüğümüzden   istenmeyen bir durumdur. Burada
                                                                          daha gelişmiş olduğunu da getiriyor.
       için vücutların bozulmaksızın muhafaza   yerleştirilirdi.          Çünkü mumyalama işleminde bilimsel   yapılan işlem özetle; bedenden suyu
       edilmesi gerekirdi.                IV. Vücut 40 gün sonra, tamamen   olarak, tesadüf olamayacak kadar doğru   uzaklaştırmak ve havayla temasını
                                                                                                            kesmekten ibarettir. İşe şeytanı ve kötü
                                         kurumuş ve büzülmüş olurdu.      bir seyir izlendiği görülüyor.    ruhları kovmak adına biraz tılsım, biraz
       M.Ö.3000 yılında, Mısırlılar ölülerini
       çölün kızgın kumlarına sarılmış olarak   Vücut boşluğu içinden tuzlar kaldırılır ve   Bu aşamaları açıklamadan önce çok temel   tütsü, birazda mistizim ve dua katılırsa
                                                                                                            mumyalama işlemi tamamlanmış olur.
       gömerlerdi. Kum, ölülerin vücutlarını   vücudun içi ve dışı baharatlı yağlarla, çam   bir kimya yasasına kısaca değinelim.
       bozulmaksızın muhafaza ederdi. Daha   ağaçlarından alınmış reçineyle ovulurdu.                       Asıl soru ise; BİYOKİMYA kelimesi
       sonraları, önemli kimselerin kayalara   V. Mumyanın başı ve vücudu yağın   OSMOZ NEDİR?              henüz binlerce yıl uzakken, ozmoz
       oyulmuş mezarlara gömülmesine     içindeki keten kumaşla sımsıkı paketlenir,   Mumyalama işleminin, bilimsel açıklaması   tanımlanmamışken, antioksidanlardan
       başlandı. Fakat ehramlar ve kayalık   böylelikle Mısırlılar mumyaladıkları kişinin   niteliğinde, ozmoz adını verdiğimiz   bilim habersizken, bu kadar iyi
       mezarlar çölün kumu kadar kuru    hayattaki halini yeniden elde etmek   çok önemli bir kavram vardır. Bu   uygulamaların nasıl yapılmış olduğudur.
       değildi. Dolayısıyla, gömülen cesetlerin   isterlerdi. Mumya altın, kolye, yüzük,   kavram aslında günlük hayatta çok da   KİMYA; bilimle sanatın, kimya- bilimle
       bozulmaksızın kalmasını sağlayacak   bilezik ve mücevheratla birlikte kapatılırdı.  uygulanmaktadır.  mistik inançların, kimya- güzellik ve
       bir yol bulmak gerekiyordu. Bu ihtiyacın                                                             sağlığın hep ortaklaşa çalıştığı büyülü bir
       karşılığı olarak “mumyalama” sanatı   VI. Tüm vücut kefen, kenarlık ve keten   Temel prensip olarak; Osmoz, çözücü   alan olma özelliğine sahip olduğunu, bu
                                         kumaşın şeridiyle örtülürdü. Mumya
       doğdu ve gelişti. Başta Mısır olmak üzere,   orijinal büyüklüğüne ve hacmine dönene   maddelerin az yoğun bir ortamdan çok   uygulamalarla bize binlerce yıl öteden
                                                                          yoğun ortama, seçici geçirgen bir zardan
       bazı uygarlıklarda rastlamak mümkündür.  kadar sargılama işlemine devam edilirdi.   enerji harcanmadan geçişine verilen addır.  sessizce söylemektedir.
                                         Bu işlem bir hafta kadar zaman alırdı.
       Benimse bugün sizlerle paylaşmak   Küçük nesneler ve bir takım tılsımlar,   Canlı sistemlerde çözücü madde su    Saygılarımla
       istediğim kesinlikle, mumyalama   kokulu bazı bitkiler sargıların arasına   olduğu için, biyokimyada osmoz terimi ile
       geleneğinin dini ya da felsefi yönü   yerleştirilirdi.
       değil, yapılan işlemin kimyasal yanını
       anlatmaktır. Aslında mumyalama işlemi   VII. Sarma işlemi bittikten
                                         sonra, mumyanın
       tamamen kimyasal bir işlem olup,
       KİMYANIN bir bedeni sonsuzluğa taşıma
       sürecindeki uygulamasına çarpıcı bir
       örnektir.
   1   2   3   4   5   6   7   8