Page 14 - LabMedya - 25
P. 14
14 www.facebook.com/labmedya Haber
Bir UW fizik profesörü olan Martin Savage,
günümüzde örgü kuantum renk dinamiği
adlı bir tekniği kullanan ve evreni yöneten
temel fizik kanunlarından yola çıkan süper
bilgisayarların, evrenin sadece çok küçük,
bir metrenin 100 trilyonda biri ölçeğinde
yani bir atomun çekirdeğinden biraz daha
büyük, bir kısmını simüle edebildiğini söy-
ledi. Er ya da geç, daha güçlü simülasyon-
lar, molekül, hücre ve hatta insan ölçeğin-
de modelleme yapabilecekler.
Fakat hesaplama gücünün, evrenin yete-
rince büyük bir kısmını simüle edebilecek
ve bu sayede fiziksel süreçlerdeki, bir bil-
gisayar modelinde yaşadığımız anlamına
gelebilecek kısıtlamaların anlaşılmasını
sağlayacak kadar artışı daha pek çok nesil
sürecek.
Fakat Savage, günümüz simülasyonların-
da kaynak kısıtlamalarının izleri olduğunu
ve eğer uzay-zaman sürekliliğini model-
lemek için kullanılırsa altta yatan örgünün
etkisi dahil, bunların uzak gelecekteki si-
mülasyonlarda da var olmaya devam ede-
ceğini söylüyor.
Örgü kuantum renk dinamiği hesaplarını
gerçekleştiren süper bilgisayarlar esasen
Bir bilgisayar simülasyonunun uzay-zamanı dört boyutlu bir gride bölü-
yorlar. Bu, araştırmacıların, baskın kuvvet
içinde mi yaşıyoruz? adlı, doğanın temel dört kuvvetinden biri
olup atomun çekirdeğinde kuark ve gluon
adlı atomaltı parçacıkları nötron ve pro-
Hazırlayan: Yağmur Erten tonların içinde birbirine bağlayan kuvveti
incelemesini sağlıyor.
“Eğer simülasyonlar yeterince büyük ya-
L A B O R A T U V A R D A U Z M A N n yıl önce bir İngiliz filozof, içinde
Oyaşadığımız evrenin aslında gelecek pılırsa, bizim evrenimize benzer bir şey
nesiller tarafından yürütülen bir bilgisayar ortaya çıkmalıdır.” diyor Savage. O zaman
simülasyonu olabileceği fikrini öne sürdü. durum, evrenimizde şu anki küçük ölçekli
Bu fikir kabul etmesi güç, hatta belki de simülasyonlarda bir analogu olan bir “iz”
anlaşılmaz olmakla birlikte, Washington aramak meselesi olacaktır.
Üniversitesi’nden (UW) bir grup fizikçi Savage ve meslektaşları, çalışmaya UW
fikrin geçerli olup olmadığını görmek için Nükleer Teori Enstitüsü’ndeyken katılan
potansiyel bir test buldular. New Hampshire Üniversitesi’nden Silas
Günümüzde insanlığın bir bilgisayar si- Beane ve UW fizik bölümü yüksek lisans
mülasyonunda yaşıyor olabileceği fikri, öğrencisi Zohreh Davoudi, bu izin kozmik
Oxford Üniversitesi’nde felsefe profesö- ışınlardaki bir sınırlanma olarak görülebile-
rü olan Nick Bostrom tarafından 2003’te ceğini öne sürüyorlar.
Philosophical Quarterly’de yayımlanan bir Fizik dahil pek çok alandaki bilimsel ma-
makaleden geliyor. Bu makalede yazar üç kalenin ön baskısının çevrimiçi bir arşivi
olasılıktan en az birinin doğru olduğunu olan arXiv’de yayımladıkları makalede,
iddia ediyor: en yüksek enerjiye sahip kozmik ışınların,
• İnsan türünün, “insansonrası” aşama- modeldeki örgünün kenarlarından değil,
sına ulaşmadan neslinin tükenmesi köşegeninden geçeceğini ve beklenenin
muhtemeldir. aksine her doğrultuda eşit şekilde etkile-
• Herhangi bir insansonrası uygarlığın kendi şim göstermeyeceklerini söylüyorlar.
evrimsel tarihinin kayda değer sayıda si- “Bu, böyle bir fikrin ilk test edilebilir izi.”
VACUUBRAN PC 3001 VARIO mülasyonunu yürütme ihtimali düşüktür. diyor Savage.
pro
• Neredeyse kesinlikle bir bilgisayar si- Eğer böyle bir konseptin gerçek olduğu
Vakum Sistemleri Teknolojisi
PC 3001 VARIOpro, birçok yüksek kaynama noktalı mülasyonunda yaşamaktayız. ortaya çıkarsa, bu durum başka olasılıkla-
solventle çalışmak için ideal laboratuvar vakum çözümüdür
Ayrıca, “bir gün, önceki nesillerin simülas- rı da beraberinde getirecektir. Örneğin Da-
Otomatik, tek nokta vakum kontrollü, programlamaya veya yonunu yürüten insansonrası haline gelme voudi, eğer bizim evrenimiz bir simülasyon-
sürekli gözetime gerek kalmaksızın kaynama gecikmesini ve
köpüklenmeyi önler, taşma yapmaz. Poses sürelerini kısaltıp
köpüklenmeyi önler, taşma yapmaz. Poses sürelerini kısaltıp ihtimalimizin yüksek olduğu inancının, eğer sa, bunu yürütenlerin başka simülasyonlar
zamandan kazandırır ve proses güvenliğini arttırır. hali hazırda bir simülasyonun içinde yaşa- da yürütüyor olabileceklerini ve bunun esa-
Şimdi sürekli Türkiye stoğu ve özel fi yatlar ile sizlere mıyorsak, yanlış olduğunu” savunuyor. sen bizimkine paralel başka evrenler olması
ulaştırılmaya hazır. Demo talepleriniz ve size özel Hesaplamadaki şu anki sınırlamalar ve anlamına gelebileceğini öne sürüyor.
çözümlerimiz için bizlere ulaşın,
yönelimlerle, araştırmacıların evrenin ilkel “O zaman soru şu, ‘Eğer aynı platformda
simülasyonlarını yürütmesi bile on yılla- yürütülüyorlarsa, bu diğer evrenlerle ileti-
rı bulacaktır. Ama UW ekibi, şu an ya da şime geçilmesi mümkün mü?’” diyor.
yakın bir gelecekte gerçekleştirilebilecek
OMNILAB Laboratuvar Malzemeleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Kaynak: http://www.bilimvegelecek.com.tr
1201 / 1 Sk. No:2 Su Plaza K:3/306 · 35170 Gıda Çarşısı - Yenişehir / izmir / Türkiye · Tel: +90 232 469 42 44 ve sınırlı kaynakların gelecek simülasyon- Kaynak: “Do We Live in a Computer Simulation Run
www.omnilab.com.tr · e-posta: info@omnilab.com.tr by Our Descendants? Researchers Say Idea Can
larına getirdiği kısıtlamalara duyarlı testler Be Tested”, http://www.sciencedaily.com/relea-
önerdiler. ses/2012/12/121210132752.htm.
LabMedya_PC3001_Topf_Omnilab_160914.indd 2 16.09.2014 15:57:03
