Page 12 - Labsektör 08
P. 12

Kıyafet alırken etiketi okuyun


                                                   kimyasal içeriyor olabilir





          Kıyafet seçerken şıklık ve iyi           sıkıntısı, halsizlik uyarıcı belirtilerle ortaya   de zarar verdiğini hatırlatan Alper, şunlara
          görünme kadar, kumaş kalitesinin         çıkıyor.” diyor.                         dikkat çekiyor: “Çamaşır deterjanları
          sağlığa zararsız olup olmadığına da                                               ve yumuşatıcılar, egzamanın en bilinen
          dikkat etmek gerekiyor.                                                           tetikleyicilerinden. Deterjanlar; kokulu
                                                   “Kuru temizleme de kimyasal              ürünler, kir çözücüler, deride yanma,
                                                   içeriyor”                                kızarıklık, kaşıntı hatta sulantılı yaralara yol
          Giysilerin etiketlerinde yer alan bilgiler,   Kuru temizlemede kullanılan kimyasalların   açabilir. Özellikle alerjik yapılı kişilerde tüm
          ürünün kalitesiyle ilgili tüm bilgiyi veriyor.   da zararlı olduğunu dile getiren Prof.   vücutta yaygın döküntü nedeni olabilir.”
          Giysi etiketlerinde ‘ütü gerektirmez, su   Dr. Sibel Alper, “Çok sık kuru temizleme
          geçirmez, yanmaz, mikrop barındırmaz’
          gibi ibareler, iyi bir şey gibi algılanır.   yapılmamalı ve doğal ürün kullanan   Giysi etiketinde bunlara dikkat!
          Ancak bunlar, giyside kimyasal içeriğin   firmalar tercih edilmeli. Kuru temizleme   Giysi alırken içeriğinde polyester,
          çok olduğu anlamına geliyor. Bu          sonrası giysiler dolaba yerleştirilmeden   akrilik, rayon, asetat, naylon gibi riskli
          ürünler alerjinin yanı sıra kanser gibi   bir süre açıkta bekletilmeli.” uyarısında   maddelerden uzak durulması gerekiyor.
          ölümcül hastalıklara bile yol açabiliyor.   bulunuyor. Kuru temizleme yönteminin sık   Bunlar yerine ‘pamuklu, ipek, yün, angora,
          İstanbul Florence Nightingale Hastanesi   kullanılmasının karaciğer ve sinir sistemine   alpaka, moher’ gibi doğal lif içeren giysiler
          dermatoloji uzmanı Prof. Dr. Sibel Alper,                                         tercih edilmeli. Giysi seçiminde renk
          deterjan ve giysilerin satın alınmadan önce                                       de ayrı bir önemde bulunuyor. Özellikle
          etiketlerinin dikkatli okunması gerektiğinin                                      koyu mavi, kahverengi, siyah sentetik
          altını çiziyor ve özellikle sentetik       Son dönemde çıkan zehirli              giysiler riskli. Dermatoloji uzmanı Prof.
          kıyafetlerden uzak durulması uyarısı       ayakkabılar ayak sağlığını             Dr. Sibel Alper, şu uyarıları yapıyor:
          yapıyor. Bu tür kıyafetlerde ortalama 8 bin   tehlikeye sokarken, aynı tehlike    “Örneğin ‘disperseblue’ adlı boyanın
          sentetik kimyasal kullanıldığını belirten   giysiler için de geçerli. Sentetik    hayvan deneylerinde kanser oluşturduğu
          Alper, “Kumaşlar, içinde buruşmayı ve      lifli giysilerdeki kimyasal            gözlenmiştir. Bir kimyasalın kısa süreli
          yanmayı önleyici kimyasal, hatta böcek     maddeler solunum hastalıklarına,       teması sağlığımızı tehdit etmeyebilir. Ama
          ilacı içeren görünmeyen kimyasallar        egzamaya ve kansere yol                çok sayıda kimyasalın uzun süreli ciltten
          barındırıyor. Bu maddeler, solunum         açabiliyor. Uzmanlar, günlük           emilimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
          hastalıkları, egzama ve kansere yol açıyor.                                       Özellikle cilde doğrudan temas eden
          Sentetik giysiler  tehlikeli olduğundan    giysilerin kumaşına konulan,           pijama, gecelik gibi giysilerin organik
          derimizden vücudumuza yayılıyor. Deri      buruşmayı ve yanmayı önleyici          olmasına özen gösterilmeli. Üretim yerine
          döküntüsü, kaşıntı, baş ağrısı, solunum    kimyasal maddelerin zararlarına        bakılmalı. İnsan için güvenlik testi etiketli
                                                     dikkat çekiyor.                        ürünler seçilmeli.”




          Periyodik tablonun                       Periyodik tablo artık biraz daha         ABD’deki Tennessee eyaletinden, oganesson
          7’nci sırası                             büyük. Uluslararası Kimya                ise Rus nükleer fizikçi Yuri Oganessian’dan

          tamamlandı:                              Kuruluşu periyodik tablonun              aldı.
                                                                                            Elementi bulan ekibin başında bulunan Kosuke
                                                   değiştiğini duyurdu.
          Dört yeni                                                                         Morita, “Japonya ve Asya’nın ilk kez bulduğu
                                                                                            element, periyodik cetvelde kendine bir yer
                                                                                            bulacak ve insanlığın entelektüel bir varlığı
          element                                  Kimyasal elementlerin sınıflandırılması için   olacak” dedi.
                                                   geliştirilen “Periyodik Tablo”ya dört yeni
                                                                                            Dünyadaki fen bilgisi öğrencileri tarafından
                                                   element eklendi, bu ekleme sonucunda
                                                                                            sıklıkla kullanılan periyodik tablo, atom
          daha!                                    güncellenmiş tablo pek çok eğitim kurumuna   numaralarına göre kimyasal elementleri
                                                   gönderilmeye başlandı. Yakın zamanda
                                                                                            düzenlemekte kullanılıyor.
                                                   bulunan bazı elementlerin isimleri de kesinleşti.
                                                   Geçtiğimiz Aralık ayında 113, 115, 117
                                                   ve 118 atom numaralı dört yeni element   Bilim biliminin evrenselliği
                                                   periyodik tabloya eklenmişti. Uluslararası   Kuzey Carolina merkezli IUPAC, isimlerin
                                                   Saf ve Uygulamalı Kimya Birliği Haziran   resmi olarak 5 aylık gözden geçirme
                                                   ayında “resmi” isimleri ortaya koyana kadar   sürecinden sonra kabul edildiğini söyledi.
                                                   bu dört elementi geçici olarak ununtrium,   IUPAC cumhurbaşkanı Natalia Tarasova web
                                                   ununpentium, ununseptium ve ununoctium   sitesinde “yeni unsurların isimleri günümüzdeki
                                                   olarak isimlendirmişti.                  gerçeklerini yansıtıyor” dedi. Oganessian’ın
                                                   Japon bilim insanları tarafından keşfedilen   “kilit rolü” ve “bilim biliminin evrenselliğine”
                                                   nihonium adını Japoncadaki Güneşin doğduğu   atıfta bulundu.
                                                   toprak isimli kelimeden, moscovium adını
                                                   Rusya’nın başkenti Moskova’dan, tennessine   Kaynak: Web Tekno, Independent

          12
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16