Page 10 - LabMedya - 75

10 BİLİM

ADLİ TIPTA YENİDEN

YÜZLENDİRME

İskoçya’da yaşamış üç insan kendileri bu ihtimali YENIDEN YÜZLENDIRILEN ÜÇ KIŞI ADLI TIPTA YENIDEN YÜZLENDIRMENIN ÖNEMI
düşünmemiş olsa bile artık neye benzediklerini
bilebiliyoruz. Tamam da adli tıp bunun neresinde Peki bu bilgileri neden anlattık? Çünkü yakın zamanda yeniden Herhangi bir yerde kafatası kemiği bulunduğunda
mi? Hadi inceleyelim o zaman. yüzlendirme ile ilgili çok güzel bir çalışma yapıldı. Öncelikle her bu kafatası kemiğinden az önce de belirttiğimiz
şey bir kazayla başlıyor. 1957'de İskoçya'nın Whithorn kentindeki gibi yüzlendirme yapılabiliyor. Kayıp olan şahısla-
YENIDEN YÜZLENDIRME NEDIR? terkedilmiş bir Orta Çağ mahzeninde işçiler, üç taş tabuta denk rın fotoğrafları ile yapılan yüzlendirme işlemi so-
geliyorlar. Daha sonra bölgedeki kazılarla din adamlarının ce- nucunda ortaya çıkan muhtemel yüz görüntüsü
Öncelikle yeniden yüzlendirmeden bahsedelim biraz. setleri ve Orta Çağ manastırına zengin bağışçılar da dahil olmak karşılaştırılıyor. Ülkemizde yüzlendirme işlemini
Yeniden yüzlendirme; kayıp veya kimliği belirsiz bir üzere, süslü eserler ve insan kalıntıları içeren düzinelerce mezar kriminal daireler ve Adli Tıp Kurumu yapabiliyor.
kimsenin kimliklendirilebilmesi için yüz şeklinin ye- Uz. Dr. Uğur Çom ortaya çıkarılıyor. DNA’nın kullanım kolaylığı gelişen tıp teknolojisiyle
niden yapılandırılması olarak tanımlanabilir. Yeniden Adli Tıp Kurumu kimliklendirmede çağ atlatırken, 3 boyutlu model-
yüzlendirme çalışmalarında kullanılan süperimpo- Çorum Adli Tıp Şube Bradford Üniversitesi arkeologları ve diğer uzmanlar arasındaki iş leme daha sık olacak şekilde yüzlendirme yapılıyor.
zisyon yöntemi, elde edilen kemik doku görüntüleri Müdürlüğü birliği sayesinde 700 yıl önce ölen insanların şaşırtıcı üç boyutlu DNA yaygın kullanılmadığı zamanda özellikle kilden
ile fotoğraf veya videolardan elde edilen görüntüle- / görüntüleri ve animasyonları oluşturuldu. Yüzleri dünya tarafından yüzlendirme çok sık kullanılıyordu ve gerçekten
rin üst üste bindirilmesiyle gerçekleştirilir. Manuel kaybolmuştu ama şimdi, son teknoloji 3D yüz rekonstrüksiyonu muhteşem tahminler ortaya çıkıyordu.
yöntemlerle yeniden yüzlendirme ise, doğrudan sayesinde, Orta Çağ İskoçya'sında ölen üç kişinin gerçekte neye
kurbanın kafatasına kil, plastik veya balmumu gibi benzediğini görmemiz mümkün. Sözün özüne gelecek olursak; adli bilimler ve adli
malzemeler uygulanarak gerçekleştirilir. tıp sayesinde yeniden yüzlendirmeyle kaybolmuş,
Bu yöntemde farklı yumuşak doku derinlikleri Hiç, uzun uzun yıllar Curtis-Summers, diyet ve hareketliliğin özelliklerini anlamak için unutulmuş kişiler veya unutturulmaya çalışılmış
Whithorn mezarlarının bazılarında kararlı izotop analizine öncülük
maktüller tekrar karşımıza çıkıyorlar ve bize şunu
işaretlenir ve kafatasına sabitlenir. Üç boyut tek- sonra bir gün gelecek ve etti ve 3D yüz rekonstrüksiyonları için kafataslarını seçti. Chris- söylüyorlar adeta.
nolojisindeki gelişmeler sayesinde hızlı, verimli ve topher Rynn tarafından her bir kafatasının 3 boyutlu taramaları
uygun maliyetli birçok bilgisayar destekli adli yüz toprak olduktan sonra uygulandı. 12. ila 14. Yüzyıla ait olduğu değerlendirilen bir kadın, Hayat bize ne sunarsa sunsun, isterse adı sanı du-
yeniden yapılandırılması yöntemi geliştirilmiştir. kafatasımı bulurlarsa yarık dudaklı ve damaklı bir din adamı ve bir Piskopos belirleniyor. yulmamış, önemsiz kabul edilen biri olalım; şu an
Çoğunlukla 3D animasyon yazılımları kullanılırken, olmasa da bir gün söyleyecek sözlerimiz olacak,
kullanılan diğer sistemde dokunsal geri bildirimli neye benzediğimi Arkeologlar ve adli bilimciler, radyokarbon tarihleme, eserler, belki birilerinin hayatlarına dokunabileceğiz.
sanal sistemdir. Dokunsal geribildirim sistemi analiz anlayabilecekler mi diye tarihi kayıtlar ve kararlı izotop analizlerine dayanarak, piskoposu
sırasında kafatasının yüzeyini hissetme kabiliyetine 1209'dan 1235'e kadar Whithorn'a başkanlık etmiş olan Piskopos Adli tıpla ilgili daha ayrıntılı bilgi için youtube kanalımı
sahiptir ve aynı zamanda kas tutunma kuvveti, göz düşündünüz mü? Ben Walter olarak tanımladılar. Walter'ın iskeleti obezite belirtileri ve ziyaret edebilirsiniz.
pozisyonu vb. yüz rekonstrüksiyonu için önemli is- düşünmedim, birçok insan zengin bir balık diyeti sergiliyordu. Yakut ve zümrüt kakma altın
kelet detaylarına erişimi sağlar. Uygulayıcının beceri yüzük gibi değerli eşyalarla birlikte tamamen giyinik olarak gö-
gerekliliğini azaltır. Ayrıca antropometrik ölçümler da düşünmemiştir. Çünkü mülmüştü. Kadının kimliği belirlenemedi, 20'li yaşlarında ölmüştü
vasıtasıyla elde edilen ölçümler referans alınarak bir ölüm ve hatırlanmama ve manastırın yüksek sunağının yakınında deniz kabuklarından
takım bilgisayar yazılımları sayesinde, yeniden yüz- bir yatağa gömülmüştü. Bu onun yüksek statüsünün açık bir
lendirme işleminin gerçekleştirilebilmesine olanak düşüncesi akla getirilmez, göstergesi olarak kabul edilmiş. Kimliği belirsiz diğer din adamı,
tanıyan programlar da geliştirilmektedir. gelse bile hemen def edilir, yarık damak ve asimetrik yüzü nedeniyle adli tıp uzmanları için
"benzersiz bir meydan okuma" oluşturdu. Toplumun seçkin üyeleri-
insan ne yazık ki böyle. nin yanına gömüldü, ancak ayrıntılı cenaze eşyalarından yoksundu.
∕