Page 28 - LabMedya - 68

28 28 SAĞLIK

DİYABETİK AYAK

Doç. Dr. Uğur Anıl BİNGÖL
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri
Plastik, Rekonstrüktif, Estetik Cerrahi AD Başkanı

Diyabet, giderek artan obezite ve AYAK BAKIMINDA bile bunu anlamıyor ve hasta bu cisimle
hareketsizlik gibi nedenlerle çok daha sık ÖNEMLİ NOKTALAR yürüdüğü zaman ayağına batarak yaralar
görülüyor. Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, açılmasına neden olabiliyor. Bunu önlemek
Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar Koronavirüs salgını nedeniyle birçok hasta, için ayakkabı giyilmeden önce içi mutlaka
Prevalans Çalışması-II (TURDEP-II)’nın hastane ortamına girmek istemediği için gözle ve elle kontrol edilmeli, yabancı bir
2010’da açıklanan sonuçlarına göre hekim kontrolüne gidemedi. Ancak son cisim varsa çıkartılmalı. Bununla birlikte
20 yaş ve üzeri erişkin nüfusta diyabet zamanlarda görülüyor ki; hastanelere ayakkabı ve terlikler asla güneş altında
görülme sıklığı yüzde 13,7. Yani Türkiye’de diyabetik ayak yaraları ile başvurular bırakılmamalı. Güneş altında kalan bu DİYABETİK AYAK
milyonlarca diyabet hastası var. Diyabet; arttı. Diyabet hastalarının özellikle ayak ayakkabılar bazen 40-50 dereceye kadar SORUNU YAŞAMAMAK İÇİN
gözler, böbrekler ve ayaklar başta olmak bakımına daha çok dikkat etmesi gerekiyor. ısınabiliyor, bu nedenle ayaklarda yanık NELER YAPILMALI?
üzere tüm doku ve organlarda olumsuz Öncelikle, hastalar istirahat halindeyken oluşabiliyor. Ayrıca terlik seçimi yaparken
etkiler yaratıyor. Özellikle her 4 diyabetliden ayaklarını sarkıtmamalı. Ayakların altına mutlaka önü kapalı, parmakların travma Diyabet hastalarının dikkat etmesi
1’i en az bir kez diyabetik ayak yarası otururken yumuşak bir yastık koyulması görmesini engelleyen modeller seçilmeli. gereken hususlar şöyle sıralanabilir:
ile karşılaşıyor. Bu durum; önce ayak ya da uzatılması ayakların şişmesini
parmağı, sonra ayak ve bacak kaybı, hatta engelleyecektir. Çoraplar da çok önemli; Diyabetik ayak hastaları, yeni aldıkları • Beyaz renkte ve pamuklu çorap
yaşam kaybına kadar giden bir tablo ile mutlaka pamuklu ve beyaz renkte olması ayakkabıları günde 2 saatten fazla tercih edilmeli ve çoraplar her gün
sonuçlanabiliyor. Hastalar diyabet nedeniyle gerekiyor. Çünkü akıntı ancak bu şekilde giymemeliler. Aynı zamanda hastalar yeni değiştirilmeli.
his kaybı yaşayabiliyor ve ayaklarına giden fark edilebiliyor. ayakkabılarını normalden 1 numara büyük • Ayak tırnakları asla dipten ve oval
kan akımı azaldığı için bu yaralar kolayca almaya dikkat etmeli. Eğer uzun süre kesilmemeli. Mutlaka düz ve hafif
açılabiliyor, enfekte olabiliyor. uzun şekilde kesilmeli.
Diyabet hastalarının ayak tırnaklarını iyi giyilmeyen bir ayakkabı tekrar giyilecekse,
DİYABETİK AYAK BELİRTİLERİ gören bir kişinin mutlaka düz şekilde ayaklarının şiş olmadığından emin olmalı • Ayakkabılar, içine herhangi bir şey
kesmesi gerekiyor. Tırnakları keserken ve ayakla ayakkabı arasında çok hafif bir kaçmaması için dik olarak gölgede
mümkünse diyabet hastaları için özel boşluk olmalı. Pandemi süresince birçok bırakılmalı.
Ayakta yara açıldığında, önce açık sarı
renkte bir akıntı oluyor, daha sonra ise üretilen tırnak makasları kullanılmalı, hasta evde oturduğu ve dışarı çıkmadığı • Yeni alınan ya da uzun süre giyil-
ayakta üreyen bakterinin cinsine göre mümkün değilse de hafif uzun ve düz için bu süre zarfında ayakları da şişmiş meyen ayakkabılar ilk zamanlar 2
akıntı rengi farklılaşabiliyor. Diyabet şekilde kesmeye dikkat edilmelidir. Birçok olabilir. Bu nedenle sokağa çıkarken saatten fazla giyilmemeli.
hastalarının gözlerinde de problem olduğu hastanede diyabetliler için profesyonel ayak ayakkabılarını giymeden önce bu konulara • Ayaklar her gün mutlaka nemlendiril-
için bu akıntılar kolayca gözden kaçıyor bakım merkezleri var. Buradaki görevliler dikkat etmeliler. meli ve güneşten korunmalı.
ve özellikle koyu renkli çorap giyildiğinde tarafından ayak tırnaklarının kesilmesi daha • Diyabet takip isteyen bir hastalık
enfeksiyon dahi fark edilemiyor. Özellikle uygun olabilir. Ayaklar bir nedenle su topluyorsa, ayakkabı olduğu için kan şekeri düzenli olarak
bu hastalarda şeker hastalığı nedeniyle his mutlaka gözden geçirilmeli. Bu hastalarda ölçülmeli ve her 3 ayda bir endokrino-
kaybı da olduğu için yara ne kadar büyük DİYABETLİLERİN ayrıca terleme ve nemlenme bozukluğu da loji uzmanı tarafından kontrol edilmeli.
olursa olsun ağrı oluşmuyor. Tek belirti olan DİKKAT ETMESİ GEREKENLER bulunduğu için ayak derisinin kuruma ve • Ayaklar şişmişse ayakkabı giyilme-
akıntının gözden kaçması ampütasyon çatlamaya eğilimi vardır. Bu nedenle Sağlık meli.
ya da hayatı tehdit eden enfeksiyonlarla Diyabetlilerin ayakkabılarını normalde Bakanlığı tarafından onaylı ve diyabetik
sonuçlanabiliyor. Diyabetin neden kullanılan gibi yatay şekilde değil, dik ayaklar için uygun bir ürün ile düzenli • Sivri burunlu olmayan, ayak parmak-
olduğu dolaşım bozukluklarında erken şekilde bırakmaya özen göstermesi olarak nemlendirilmeli. Çünkü ayak derisi larını sıkıştırmayan ayakkabılar tercih
müdahaleyle uzuvlar kurtarılabiliyor ancak gerekiyor. Çünkü içine çok küçük bir taş çatladığında buradan mantar ya da bakteri edilmeli.
ilerlediğinde bu şans çok daha azalıyor. parçası ya da yabancı bir cisim düşse girmesi çok kolaylaşıyor.