Page 62 - LabMedya - 50

62 BİLİM İNSANI www .labmedy a.c om

“ÖVGÜYÜ KİMİN ALDIĞINI UMURSAMADIĞINIZDA YAPABİLECEĞİNİZ
ŞEYLER İNANILMAZDIR.”

BİLİME ADANMIŞ BİR HAYAT:

GERTRUDE BELLE ELION

Amerikalı ünlü biyokimyacı ve ecza Kendisine ücret verilmemesi bir yana yakalanan insanların iyileşme süreçlerine Terapi bölüm başkanlığını yürüttü.
bilimci Gertrude Belle Elion; 23 Ocak çalışmakta olduğu laboratuvarın başkanı tanıklık etmenin heyecanı kelimelerle
1918 tarihinde New York’ta doğdu. 14 tarafından, Yahudi olmasından dolayı açıklanamaz” sözleriyle kendini ifade “ÇALIŞMAKTAN KORKMAYIN.
yaşında Amerika’ya göç eden annesi antisemit söylemlere maruz kaldı. Artan etmeye çalıştı. Gertrude Elion’ın DEĞERLİ HİÇBİR ŞEY KOLAYCA
Bertha Cohen’in kökeni savaştan kaçan antisemitizme, maddi zorluklara ve kadın araştırmaları ve çalışmaları, hem yeni GERÇEKLEŞMEZ”
Rusya Yahudilerine dayanmaktaydı. olması nedeniyle cinsiyet ayrımcılığına ilaçların hem de genel olarak tıp alanının
1914 yılında New York Üniversitesi Diş göğüs gererek 1941 yılında yüksek gelişmesinde bir devrim yarattı. “Başkalarının sizin şevkinizi kırmasına
Hekimliği bölümünden mezun olan babası lisansını başarıyla tamamladı. veya neleri yapamayacağınızı
Robert Elion ise Litvanya Yahudisi olup GLAXO SMİTH KLİNE İLE KESİŞEN söylemelerine izin vermeyin. Kadınların
Gertrude’un annesi ile aynı sebeplerden KENDİNİ BİYOKİMYA VE YOLLARI, LÖSEMİ VE ORGAN kimya alanında çalışamayacağı
dolayı 12 yaşındayken Amerika’ya göç FARMAKOLOJİYE ADADI TRANSFERİNDEKİ TEDAVİLERDE söylenirdi. Yapamamamız için hiçbir
etmek zorunda kalmıştı. HALA KULLANILAN BİRÇOK İLACI sebep göremiyorum” sözlerine sahip olan
Yaşanan olumsuzluklar üzerine şöyle bir Gertrude Elion; 1983’te emekli olmasına
1929 yılındaki “Büyük Buhran” açıklama yaptı Elion; “Genç bir adama KEŞFETMESİNİ SAĞLADI rağmen çalışmaya devam etti. Bu süreçte
nedeniyle babası iflas eden Gertrude âşık oldum ve evlenmeyi planlıyorduk. O, AIDS virüsü HIV’ye karşı ilk ilaç olan
Elion, 1933 yılında Hunter College’a subakut bakteriyel endokarditten dolayı Önceki zamanlarda ilaçlar; doğal AZT’nin gelişmesine yönelik çalışmaların
burslu olarak kabul edildikten sonra öldü. Ölümünden iki yıl sonra penisilin maddelerden üretilirken 1950’lere denetlenmesine yardımcı oldu.
çalışma alanını kimya olarak belirledi. icat edildi. Eğer penisilin daha önce icat gelindiğinde Gertrude Elion, çalışma
Bu alanı seçmesindeki en önemli edilmiş olsaydı kurtulabilirdi. Bilimsel arkadaşı George Hitchings ile birlikte 1988 yılında Elion; Dr. Hitchings ve Sir
sebep ise daha küçükken çok sevdiği çalışmalarımı tetikleyen olaylardan biyokimyaya dayanan ilaçlar üretmek James Black ile birlikte ilaç tedavisindeki
büyükbabasını mide kanserinden birisi de budur.” (Journeys of Women in için sistematik bir yöntem geliştirdi. önemli ilklerin keşiflerinden dolayı Nobel
kaybetmesiydi. “Büyükbabam mide Science and Engineering: No Universal İkilinin ürettiği ilk ilaçlardan biri lösemi Fizyoloji ve Tıp Ödülünü kazandı. 1991’de
kanserinden ölünceye kadar bilime Constants, 1997) hastası olan birçok kişinin tedavisinde “Ulusal Bilim Madalyası” (National Medal
karşı ilgili değildim. Büyükbabamın kullanıldı. Yaratıcısı oldukları diğer ilaçlar; of Science) ile ödüllendirildi ve “National
ölümünden sonra kimsenin bu kadar acı Nişanlısı Leonard Kanter’ın 1941 sıtma, otoimmün bozukluklar, AIDS, idrar Inventors Hall of Fame”e üye olan ilk
çekmemesine karar verdim” sözleriyle yılında subakut bakteriyel endokardit yolu enfeksiyonları, viral herpes, gut kadın oldu.
kansere ve birçok hastalığa karşı sebebiyle ölümünden sonra Gertrude, ile mücadelede ve organ nakillerinde
savaşmaya karar vermişti. asla evlenmeyip kendini tamamen işine yardımcı olmak için kullanılan ilaçlardır. Kuzey Carolina Üniversitesinde de görev
Bunların yanında; Hitchings ve Elion,
ve bilime adadı. 1940’ların ortasında yapan Elion; “Nobel Ödülü’ne sahip
“Hiç kimse beni ciddiye almadı. Herkes ise şimdiki adı Glaxo Smith Kline olan diaminopurine ve tioguanin olmak üzere olmak elbette iyi ancak ben, geliştirdiğim
bir kadının neden kimya ile ilgilendiğini Burroughs Wellcome Fund’a bağlı bir iki bileşiği başarıyla sentezledi. Bu iki ilaçların sağladığı yararlar sayesinde
merak ediyordu. Dünya, benden bir araştırma laboratuvarında çalışmaya bilim insanının temel biyokimyasal ve zaten ödüllendirildim” açıklamasıyla
kimyager olmamı beklemiyordu.” Bu başladı ve çalışmalarına ömrünün fizyolojik süreçleri anlama konusundaki insanlığa olan yararını bir kez daha gözler
sözler; Elion’un nelerle mücadele ettiğini sonuna kadar burada devam etti. Burada yeni vurgusu, hastalıkların tedavi önüne serdi. (The New York Times, 18
anlattığı Marry Ellen Ivery’nin 1997 bulunduğu süre boyunca 225 makale edilmesinde daha önceleri kullanılan Ekim 1988)
yılında yaptığı röportajından sadece yayımladı. İlk önce asistanı olarak, daha ilaçların geliştirilmesi için boşa harcanan
küçük bir alıntı. sonra da 40 yıl boyunca birlikte çalıştığı zamanı ortadan kaldırdı. Takvimler 21 Şubat 1999’u gösterdiğinde
George Hitchings’in de meslektaşıdır. Gertrude Belle Elion; 81 yaşında hayata
Mezuniyetinden sonra iş aramaya “Sevdiğiniz işi yapmak çok önemlidir. Bir dönem Duke Üniversitesi’nde veda etti. Ölümünün ardından 2011
başlayan Elion; o dönemde kadınların Eğer sevdiğiniz işi yaparsanız işiniz size araştırmacı profesör olarak çalışmalar yılında “Jewish – American Hall of
bilimde başarılı olamayacağı görüşünden bir yük gibi gelmez. Yaptığım iş sayesinde yürüttü. Ömrü boyunca Ulusal Kanser Fame”e dâhil edilerek onurlandırıldı.
dolayı kendine uygun bir yer bulamadığı çeşitli ciddi hastalıkların tedavisi için Enstitüsü’nde, Amerikan Kanser
için bir kimya laboratuvarında gönüllü ilaçlar ürettim. Lösemi, böbrek yetmezliği Araştırmaları Birliği’nde ve Dünya Sağlık
kimyager olarak çalışmaya başladı. ve herpes virüsü gibi ölümcül hastalıklara Örgütü’nde görev aldı. 1967-1983 yılları
arasında Burroughs Vakfı’nda Deneysel