Page 3 - LabMedya - 45
P. 3
3
www.labmedya.com
2017'NİN
EN ÇARPICI
10 BİLİM
OLAYI
2017 yılı bilim açısından insanlığa umut NASA'nın Satürn keşif aracı Cassini, bireyleri arasında aktarılan bozuk bir geni halindeyken donduruluyor ve yapıları
vermeye devam eden bir yıl oldu. Sputnik gezegenin atmosferine nihai dalışını embriyodan ayırmayı başardı. elektron ışınları ile inceleniyor. Moleküllere
de genetik, kimya, fizik, gökbilim, antropoloji yaparak 13 yıllık görevini sonlandırdı. Söz konusu genetik tamir döllenme işlemi çarpan elektronlar dağılıyor ve daha
ve yapay zeka gibi alanlarda öne çıkan 10 Bilim insanlarına göre Satürn gezegeni sırasında gerçekleştirildi. Hipertrofik sonra molkelün yapısını analiz etmek
bilimsel gelişmeyi derledi. hakkında neredeyse bildiğimiz her şeyin kardiyomiyopati taşıyan bir erkekten alınan için bu elektronlar bir detektör vasıtasıyla
müsebbibi olan ve güneş sisteminde sperm sağlıklı yumurtalara aktarıldı ve yakalanıyor.
1) DÜNYA BOYUTUNDA 7 GEZEGEN yaşam olabileceğine ilişkin düşüncelerimizi bozukluk bu sırada Crispr teknolojisi ile
KEŞFEDİLDİ değiştiren Cassini uzay aracı, uzayda 20 düzeltildi. Elektronların dalga boyu ışığınkinden
yıl, Satürn çevresinde ise 13 yıl geçirdikten Böylece genetik hastalıkların nedeni olan 100.000 kez küçük olduğu için, çok çok
Şubatta ABD Uzay ve Havacılık Dairesi ile sonra gezegenin atmosferine tıpkı bir 10.000'e yakın bozukluğun önüne geçilmesi küçük ayrıntıları bile görmek mümkün
Avrupa Güney Gözlemevi, Dünya'ya 40 ışık meteor gibi dalarak görevini tamamladı. yolunda önemli bir adım atıldı. Ancak olabiliyor.
yılı uzaklıktaki küçük bir yıldızın çevresinde 3.9 milyar dolara mal olan ve dünyanın genetik tamirin sıradan bir tıbbi müdahale
Dünya boyutunda 7 adet gezegeni 27 ülkesinden araştırmacıların üzerinde olmasına daha var. 2013'de cryo-elektron mikroskop teknolojisi
keşfettiğini duyurdu. çalıştığı Cassini, Dünya'dan çıplak gözle en optimize halini almış ve günümüzde
Bu gezegenlerden 3'ünün yaşama elverişli görülebilen en uzak gezegen olan Satürn'ün 6) HOMO SAPİENS'E AİT EN ESKİ biyokimyacıların sıklıkla kullandığı bir cihaz
olduğu açıklandı. Yani bu 3 gezegenin atmosferine saatte 120.700 km hızla daldı. FOSİLLER BULUNDU haline gelmiş durumda. Şu anda antibiyotik
üzerinde su olma ihtimali var. Cassini görevi süresince Satürn'ün direnç sağlayan proteinlerden Zika virüsü
Trappist-1 adlı yıldızlarının bir 'kızıl çevresinde bilinenden 6 tane daha fazla Haziranda Nature dergisinde yayınlanan gibi çok sayıda şeyi bu özel tasarımlı
cüce' olması sebebiyle bu gezegenlerin uydu olduğunu keşfetti. Gezegende 1 yıl bir araştırma insanın ya da bilimsel adıyla mikroskoplar sayesinde keşfedebiliyoruz.
bir atmosfer geliştirememiş olması da süren devasa fırtınayı da gözlemleyen 'Homo Sapiens''in düşündüğümüzden daha Univetsity Collge London'dan inorganik
ihtimaller arasında yer alsa da 'exoplanet' Cassini, Enceladus uydusundaki buz yaşlı olduğunu öne sürdü. kimya profesörü Andrea Sella gelişmeyi
olarak adlandırılan bu gezegenlerin keşfinin gayzerleri patlamalarını ve Titan'ın metan Fas'ta bulunan yüz, çene, diş, bacak ve kol "Cryo-elektron tekniği gerçekten hücrenin
evrende Dünya dışındaki canlı varlıkların ve etandan oluşan hidrokarbon göllerinin kemiği fosillerini inceleyen araştırmacılar moleküler dünyası doğrudan gözleme
keşfi için önemli bir temel oluşturabileceği varlığını da keşfetti. bunların 315.000 yaşında olduğu sonucuna açıldı" sözleriyle değerlendiriyor.
düşünülüyor. Reading Üniversitesi'nden Uzay Fiziği vardı.
Birçok bilim insanı yaşam barındıran bir profesörü Mathew Owens, Cassini'nin Daha önce Homo Sapiens'in 200.000 yıl 9) KUANTUM BİLGİSAYARINA
gezegeni bulup bulamayacağımızı değil, toplayıp gönderdiği veriler ile şu ana önce Doğu Afrika'da 'insanlığın beşiği' DOĞRU GERİ SAYIM
onları ne zaman bulacağımız sorusunun kadar yaklaşık 4000 akademik makalenin olarak tanımlanan tek bir noktadan dünyaya
daha geçerli bir soru olduğuna inanıyor. hazırlandığını vurguladı. yayıldığı fikri bilim dünyasında hakimken, bu Dünya mevcut bilgisayarlardan milyonlarca
yılki yeni araştırma ezberleri bozdu. kez daha hızlı kuantum bilgisayarları
2) KÜTLE ÇEKİMSEL DALGALAR: 4) 'BÜYÜK AMERİKAN TAM GÜNEŞ Kuzey Afrika'da bulunan bu fosiller ilk devrimine doğru ilerliyor.
EINSTEIN 100 YIL ÖNCE SÖYLEDİ, TUTULMASI' insanların tahmin edilenden 100.000 yıl Bu bilgisyarlarda elektronik sinyaller yerine
VARLIKLARI BUGÜN TEYİT EDİLDİ önce ortaya çıktığını gösterdi. kuantum mekaniği özelliklerine sahip
21 Ağustos'ta milyonlarca ABD'li 38 yıl elektronlar hesaplamalarda kullanılıyor.
sonra ülkeden izlenebilen ilk tam güneş 7) FİZİĞİN 'KUTSAL KASESİ' Teorik olarak yıllardır konuşulsa da Sussex
Kaliforniya Teknoloji Enstititüsü (Caltech), tutulmasının heyecanını yaşadı. Üniversitesi'nden araştırmacıların yaptığı
Massachusetts Teknoloji Üniversitesi (MIT) ABD'yi boydan boya geçen hat üzerinde METALİK HİDROJEN YARATILDI bir çalışma ile yakında ilk kez çalışan bir
ve LIGO (Lazer İnterferometre Kütle Çekim hava açık olduğu için yaklaşık 1 buçuk saat versiyonunu görebiliriz.
Dalga Gözlemevi) fizikçi Albert Einstein'in süren tutulma rahatlıkla izlendi. 2017 yılında dünyada ilk kez Harvard
hipotezinin kanıtlandığını Washington'da ABD'yi bir uçtan diğerine kateden son Üniversitesi'nden bilim insanları sıvı Araştırmacılar bir kuantum bilgisayarının ilk
duyurdu. hidrojene deniz seviyesindeki basıncın
tutulma bundan yaklaşık 100 yıl önce, 5 milyon katını uygulayarak laboratuvar kez ayrıntılı planını yayınladı. Şu anda bu
1918'de meydana gelmişti. plana uygun olarak ilk prototipi yapmakla
Dünya'ya 1.3 milyar ışık yılı uzaklıktaki iki Bu bakımdan, tutulma bilim dünyasınca ortamında 'metalik hidrojen' yaratmayı uğraşan araştırmacılar 10 yıl içinde tam
kara deliği mercek altına aldıklarını belirten 'yüzyılın fırsatı' olarak değerlendirildi. başardı. ölçekli kuantum bilgisayarını yapmayı
bilim insanları, bu ikisinin birbiri etrafında Bilim insanları sadece tutulma sırasında Böylece hidrojen Dünya'da ilk kez metalik umuyor.
dönüp çarpması sonucu meydana gelen gözlemlenebilen Güneş'in iç atmosferi formda var oldu.
kütle çekimsel dalgaları ilk kez 14 Eylül'de hakkında detaylı inceleme fırsatı buldu. Uzmanlra göre metalik hidrojen süper-
2015'te saptadıklarını ancak keşfin yapılan Tutulma sırasında ABD Başkanı Donald iletken olarak kullanılabilirse bu insanlığa 10) 8. KITA BULUNDU MU?
son çalışmaların ardından dünyanın geri Trump'ın Güneş'e koruyucu gözlük olmadan uzay yolculuğunda devrim yaratma imkanı
kalanıyla paylaşıldığını ifade etti.1916'da bakması ise işin magazin boyutu oldu. sunabilir. Zira yakıt olarak kullanılması Okullarda öğrencilere dünyada 7 kıta olduğu
Genel Görelilik (İzafiyet) teorisiyle Einstein halinde şu andaki yakıtlardan 3 kat daha öğretilir: Afrika, Antarktika, Avustralya, Asya,
uzay ve zamanın tek bir süreçte birleştiğini güçlü olacak. Bu da insanlığın uzayda Avrupa, Kuzey Amerika ile Güney Amerika.
savunarak buna uzay-zaman adını vermişti. 5) KALP HASTALIĞINA GENETİK daha uzağa yolculuk ederek yeni sırları Ancak bu yıl bir grup araştırmacı bu
Buna göre evrendeki maddeler, boyutları ne TAMİR DÜZENLEMESİ keşfetmesini sağlayabilir. listeye yeni bir kıta eklenmesini savundu:
olursa olsun, hareket ettikleri zaman uzay- Zelandiya.
zamanı büküyor ve kütle çekimsel dalgalar 2017 genetik bilimi açısından da verimli bir 8) CRYO-ELEKTRON MİKROSKOBU Kıtanın büyük kısmı okyanus altında
adı verilen dalgalanmalar yaratıyor. ABD'li yıldı. ABD'li ve Güney Koreli bilim insanları İLE MOLEKÜLER DÜNYAYA DAHA ancak bazı kısımları- Yeni Zelanda ve Yeni
bilim insanlarının araştırmaları sonucunda 'CRISPR/Cas9 Gen Düzenleme Yöntemi'ni YAKIN BAKIŞ Kaledonya gibi- deniz seviyesinin üzerinde.
ise 100 yıl önce teknolojik yetersizlikler kullanarak yaşayabilir bir insan embriyosu Çoğu Yeni Zelanda'da görev yapan 11
sebebiyle kanıtlanamayan kütle çekimsel üzerinde gen düzenlemesini başarılı şekilde Ekim ayında Nobel Kimya Ödülü Cryo- araştırmacı tarafından gerçekleştirilen bu
dalgaların bugün sesi bile duyuldu. gerçekleştirdi. elektron mikroskobu üzerinde çalışan çalışmada Pasifik Okyanusu'nun güney
2017 Nobel Fizik Ödülü de bu keşfi yapan Bilim insanları bu yöntemi 'Hipertrofik Jacques Dubochet, Joachim Frank ve batısında yer alan adaların, birbirinden
LIGO ve VIRGO işbirliğine verildi. Kardiyomiyopati' adlı bir kalp rahatsızlığına bağımsız olmadığı, 4.9 milyon kilometrelik
neden olan genetik mutasyonu düzeltmek Richard Henderson adlı 3 bilim insanına bir bütünün parçaları olduğu ve bu parçanın
verildi.
3) CASSINI'NIN VEDASI için kullandı ve ölümcül kalp hastalığına Bu teknik ile biyolojik moleküller hareket Avustralya'dan ayrı olduğu ileri sürülüyor.
neden olan ve genetik olarak aile Kaynak: Sputnik