Page 24 - LabMedya - 35
P. 24
24 www.labmedya.com
Kirli hava genleri epigenetik değişikliklerin uzun dönemli
olmadığı tahmin ediliyor.
Fakat bu değişiklikler tersine çevrilir
nasıl etkiliyor? olsun ya da olmasın, vücudun solunan
kirli havaya verdiği tepki çok yönlüdür.
Bunlardan biri, akciğerlerde şişme
(enflamasyon) şeklinde olur. Bu bir
Bir hastanenin bodrum katındaki bir Grafikler vasıtasıyla kan, idrar ve uyarı ve savunmadır aslında. Ama sorun
odada iki saat boyunca egzozlu hava akciğer fonksiyonlarındaki değişiklikler çözülmediğinde ilerleme ihtimali vardır.
solumak zamanı çok da iyi kullanmak tespit edilmeye çalışılıyor. Daha sonra
olmaz belki, ama bir deney için uyuşturulan boğazdan indirilen bir tüple KOAH ve Astım
gönüllü denekler bunu yapıyor. Odanın akciğerin üst kısmına tuzlu su sıkılıp, Kirli hava ayrıca akciğer fonksiyonlarını
havası Mexico City ya da Pekin gibi bir fırçayla gevşetilen akciğer dokusu da olumsuz etkiler, nefes alma güçlüğü
büyük şehirlerdeki hava kalitesinde. parçacıkları geri çekilerek inceleniyor. ortaya çıkar. KOAH ve astım gibi
Bu çalışmayla hava kirliliğinin etkileri hastalıkları olanlar açısından ise kirli
anlaşılmaya çalışılıyor. Epigenetik Değişim havaya maruz kalma halinde bu uyarı ve
Kanada’daki British Columbia savunma sistemi işlemiyor demektir.
Hava Kirliliği Üniversitesi’nde tıp profesörü olan Dr. Carlsten, dünyadaki KOAH hastalarının
Hava kirliliği konusundaki endişeler son Chris Carlston ile Heremy Hirota bu en az yüzde 15’inin hava kirliliğinden
dönemlerde daha da arttı. Dünya Sağlık yolla hava kirliliğine yol açan maddelerin kaynaklandığını tahmin ediyor. Astımla
Örgütü’ne göre, kronik obstrüktif akciğer insanı nasıl etkilediğini görmeye kıyaslandığında KOAH’nın ekonomik
hastalıkları (KOAH) 2030’da erken çalışıyor. Carlsten’in daha önceki ve sosyal maliyeti daha fazladır.
ölüm nedenleri arasında üçüncü sıraya araştırmaları, kirli havayı iki saatliğine Astımda solunum yolu tıkanıklığı
yükselecek. Daha çok sigarayla bağlantılı bile solumanın genleri etkilediğini ilaçla çözülebilirken KOAH’da akciğer
olan bu hastalıkta, egzoz solumak başta gösteriyordu. Bu, DNA dizisinde hiçbir dokusundaki bağlantılar düzelmeyecek
“ etken. Gelişmekte olan ülkelerde dizel kimyasal madde eklenmesi şeklinde Hava kirliliğine bağlı hastalıklardan
şekilde hasara uğramıştır.
olmak üzere hava kirliliği de önemli bir
değişiklik olmadan, gen sıralamasına
kurtulmanın yolu havayı kirleten
egzozu yaygın bir kirletici madde.
ortaya çıkıyordu.
maddelerin kullanımına engel olmaktır.
İki saat boyunca egzoz içeren hava
Image copyrightiStock
Kanada’da gönüllü deneklere
Bu durumda, bu kirlilikten en fazla zarar
şehirdeki kirli hava solutularak soluyan denekler daha sonra hastanedeki Uzmanlar bunu epigenetik değişim olarak Fakat çoğu zaman bu mümkün olmuyor.
ölçüm odasına alınıyor. Telefon kulübesi
adlandırıyor. Çevre kirliliği, beslenme,
toksinlerin genlerde ne tür büyüklüğündeki bu mekanda bisiklet stres gibi çevresel etkenler genlerin görecek olanlar tespit edilip onların
tedavisine yönelmek gerekiyor. Ancak bu
değişikliklere yol açtığı üzerinde pedal çevirirken, burnu kapalı aktivitesini düşürüp yükseltebiliyor veya alandaki çalışmalar henüz yeterli değil ve
halde kuvvetle nefes alıp vermesi
anlaşılmaya çalışılıyor. isteniyor. hücrenin genlere bakışını etkileyebiliyor. zaman içinde artması gerekiyor.
Bu epigenetik değişikliklerin tersine
Bu deney için gönüllü olanlar, neyle çevrilebilir olup olmadığını henüz
karşılaşacaklarını biliyor elbette. bilmiyoruz. Fakat hava kirliliğine bağlı Kaynak: Lesley Evans Ogden BBC Future
