Page 3 - LabMedya - 31

YORUM 3
SAYI 31

Melankoli ile Özgün Harabeler

Arasında Gölgesini Gezdiren

Hamile Bir Kadına Dönüşmüş Prof. Dr.

Napoleon’un Burnu Sevil ATASOY

Biraz uzun bu başlık, Salvador Dali’nin tuval kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı, Toksikolog molekülünün yapısı, hem gündelik yaşamının, bilim dünyasının ileri gelenleri, ünlü filozoflar
üzerine yağlıboya bir tablosunun adı. Akbank, Rieders, Salvador Dali’ye 11 yaşında ilgi duymaya hem de sanatının ayrılmaz bir parçası oldu. Çift ve sanatçılar bulunuyordu. Dali, yatağından
ünlü İspanyol sürrealist ressamın bu ve 270’e başlamış ve ömrü boyunca ünlü ressamın sarmalın, yaşamın temel şekli olduğuna inandı kalkamayacak kadar hastaydı ve her şeyi kapalı
yakın eserini, 20 Eylül 2008-20 Ocak 2009 DNA’sına ulaşmaya çalışmış. Kaliforniya San ve on kadar tablosunda bu simgeyi kullandı. devre televizyon kameralarının görüntülerinden
tarihleri arasında Sakıp Sabancı Müzesi’nde Juan’daki Dali Galerisi’nin Müdürü Bruce Hochman "Kelebekli Manzara, DNA’li Sürrealist Manzarada izledi. Salvador Dali, bu kongreden üç yıl sonra
sanatseverlerle buluşturdu. aracılığıyla tanıştığı Robert Descharnes ve oğlu Büyük Mastürbatör" (Butterfly Landscape. The 23 Ocak 1989’da öldü. Başucunda iki fizikçi ve
Şu sıralar Dali hayranlarını ciddi biçimde Nicolas sayesinde bu rüyası gerçek olmuş. Dr. Great Masturbator in a Surrealist Landscape with bir matematikçinin kitaplarını buldular: Stephen
meşgul eden iki mesele var. Biri babalık, Rieders, Dali'nin 18. ölüm yıldönümü vesilesiyle D.N.A.) adlı tablosunda, Freudyen simgelerle dolu Hawking, Erwin Schrödinger ve Matila Ghyka.
diğeri sahtecilikle ilgili. Her ikisini de sadece, yaptığı basın toplantısında Fransız gazetecilere araziye, DNA’yı üç boyutlu biçimde yerleştirmiştir.
DNA molekülüne tutkun Dali’nin kendi DNA’sı aktardığı araştırmasının arka planını, bu kez 25 Eylül 1962 tarihindeki Barselona sel felaketinde, HER DÖRT DALİ’DEN ÜÇÜ SAHTE Mİ?
çözebilir. Bir Amerikalı, ressamın burnundan meslektaşlarıyla paylaşıyor. boğulan ve kaybolan bine yakın kişinin anısına
midesine indirilen sondadan DNA elde ettiğini yaptığı 3 x 3.5 metre boyutlarındaki tablo, Bir ara Katalonya’nın Cadaques kasabasında
iddia ediyor. İnanıp inanmamak size kalmış. HİKAYE KISACA ŞÖYLE: "Galacidalacidezoksiribonükleikasid" adını taşır. Salvador Dali’ye komşu oturmuş, tablolarını
Bundan yaklaşık birkaç yıl önce, Salvador Salvador Dali, 1984’te İspanya’daki Pubol 2002’de, Florida’nın St. Petersburg kentinde, alıp satarak milyoner olmuş, bu arada bazıları
Dali gibi Katalonya doğumlu, 56 yaşındaki Şatosu’nda otururken çıkan yangında, bacaklarında denizin hemen kenarındaki Dali Müzesi’nde sahte olduğundan İnterpol tarafından aranmış
Pilar A., annesiyle Dali’nin kısa süreli bir aşk ikinci derecede yanıklar oluşuyor, soluduğu duman görme fırsatını yakaladığım tablonun yanındaki ve İspanya’da hapis yatmış Belçikalı sanat
yaşadığını ve kendisinin bunun ürünü olduğunu gırtlağını tahriş ediyor. Tedavisi sırasında, bir süre notta, Dali’nin zor telaffuz edilen bu adı, Gala, simsarı Stan Lauryssens’e göre, ünlü ressamın
iddia etmeye başladı. Halbuki Dali’nin, 1934’te nazogastrik sonda, yani burnundan midesine kadar cid, ala ve dezoksiribonükleikasid sözcüklerinden imzasını taşıyan eserlerin yüzde 75’i sahte.
Fransız Şair Paul Eluard’dan boşanan Tatar uzanan bir boruyla besleniyor. Dali’nin çok yakını oluşturduğu kayıtlıydı. Aynı nottaki bilgiye göre, Aynı zamanda bir polisiye yazarı olan, hatta
asıllı Gala ile evlendiği ve karısının 1982’deki olan Descharnes’lar, sondalardan ikisini zarfa "Gala", ressamın çok sevdiği, ilham kaynağı ve pek Kara Kar (Black Snow) ile 2002 yılı Hercule
ölümüne dek ondan hiç ayrılmadığı biliniyor. koyuyor, mühürlüyor, tarih atıyor ve zarfın üzerini çok eserinin temel figürü karısının adı. "El Cid", 11. Poirot Ödülü’nü kazanan Lauryssens, kaleme
Gala’nın ilk eşinden bir kızı olmakla birlikte, doktora ve hemşireye imzalatıyor. Yıllar sonra, bu yüzyılda Berberilere karşı savaşmış İspanyolların aldığı Dali ve Ben, Sürreel Bir Hayat adlı
Dali ile evlendikten iki yıl sonra rahmi alınmış, sondaları Dr. Rieders’e teslim ediyorlar. ulusal kahramanı Rodrigo Diaz de Vivar’ın halk kitabında (April Yayıncılık, 2008) bu sahtekarlığa
bu nedenle tekrar doğuramamıştı. Öte yandan NMS Labs çalışanları, önce plastik borucukların iç arasındaki adıdır. "Ala", Allah’ın kısaltılmış biçimi, bizzat ressamın ve karısının lüks hayata
Dali’nin çapkınlığına dair hiçbir tanığa, hiçbir ve dış yüzeyine kan bulaştığını saptıyor, ardından "dezoksiribonükleikasid" de DNA molekülünün açık düşkünlüğünün neden olduğunu ileri sürüyor.
belgeye rastlamak mümkün değil. Üstelik değişik 19 ayrı yerinden aldıkları sürüntülerden DNA elde adıdır. Haziran başında, Dali ve Ben’in yayınlanmasıyla
vesilelerle "Kadın cinsel organından korktuğunu" ediyor ve 16 bölgedeki özelliklerini inceleyerek
dile getirmesi de bir başka gerçek. Bu durumda, profilini çıkartıyor. Hepsinin amelogenin bölgesi BİLİME DÜŞKÜNLÜĞÜ birlikte İspanya’da ortalık ayağa kalktı. Dali’nin
Pilar A. eğer onun kızıysa, milyonlarla ifade aynı sonucu veriyor: Kanın sahibi bir erkek. Kalan "Tanrı’ya inanıyorum, ama inançlı değilim. artistlerle seks partileri, genç erkeklere cinsel
edilebilecek bir mirasın da tek sahibi olacak. 15 bölgenin tamamı birbirini tutuyor. "Sürrealist Matematik ve bilim, bana Tanrı’nın olması tacizi, karısı Gala’nın 1969’da Kirk Douglas’ın
Geçen haftalarda bayan Pilar, gazetelerin sanatçının kopyalarını elde etmek istemiyorum" gerektiğini anlatıyor, ama inanmıyorum" diyen cüzdanından para çalması da dahil olmak üzere,
gündemindeydi. "Annemle ikimizin tükürük diyor Dr. Rieders. "Saflaştırdığımız DNA’yı dörde Salvador Dali, bu tablosunda bilim ile dinin ressamı ve ailesini küçük düşüren bir sürü iddia
ve kan örneklerini ABD'ye göndermemizin böldük. Bir kısmını NMS Labs’da muhafaza karmaşık ilişkisini irdeler. İlk bakışta, dinin bilime yüzünden, Gala-Salvador Dali Vakfı’nın Stan
üzerinden sekiz ay geçti. Salvador Dali'nin ediyoruz. Belki Pensilvanya bir felaketle karşılaşır, üstünlüğünü anlatmaya çalışıyor gibi gözükse de, Lauryssens’i mahkemeye vermesi an meselesi.
DNA’sıyla karşılaştırılacağı söylendi. Onun sel olur, yangın olur, deprem olur, bu çok değerli aslında birbirine paralel olduklarını, hatta simetrik Bu arada, Andrew Niccol’ün Dali ve Ben’i filme
kızı olmadığım telefonla bildirildi ama, elime örnek kaybolur diye, kalan kısımlarını İspanya’daki temellere dayandıklarını ifade etmeye çalışır. Beş çekmekte olduğunu, ressamı Al Pacino’nun,
hálá yazılı bir belge geçmiş değil," diyerek Dali Vakfı’na, Florida’daki St. Petersburg Dali açık ve bir gizli görüntüden oluşan resmin birkaç yazarı Cillian Murphy’nin oynadığını belirtelim.
şikayet ediyordu. "İspanyol mahkemelerine Müzesi’ne ve Adli Arkeo-Toksikoloji Enstitüsü’ne yerinde rastlanan DNA çift sarmalı yaşamı; sağ Yaşı ilerledikçe para kazanma hırsı giderek artan
başvuracağım. Ressamın mezarını açtıracağım. gönderdim." tarafta, dörderli gruplar halinde tüfeklerini birbirine Dali’nin, sanatın ahlaki kurallarını bir yana ittiği,
Artık kemiğinden mi, kalan bıyıklarından mı DNA Aslında Dr. Rieders’in bizi, saflaştırıp tiplediği doğrultan erkekler ölümü, gökyüzündeki varlıklar, boş çizim kağıtlarını imzaladığı ve üzerlerine bir
analizi yaparlar bilemem. Ama bu işin peşini DNA’nın gerçekten Dali’ye ait olduğuna ikna ölümden sonrasını simgeler. resim yaparak fahiş fiyatlara satabilmeleri için
bırakmaya hiç niyetim yok." edebilmesi için, bir deney daha yapması Dali, benzeri konularda ve benzeri adlar verdiği genç ressamlara verdiğini, başkaları da iddia
Bayan Pilar’ın, annesiyle kendi kanının ABD’de gerekiyor. Ünlü ressamın halen Paris’teki başka tablolar da yapmıştır. Madrid’teki ediyor. Dali’nin alışılagelmiş tekniğinden farklı
nereye gönderildiğini bilmediği anlaşılıyor. Montmartre Galerisi'nde sergilenen 44 santimetre Museo Nacional Reina Sofia’da sergilenen bu resimlerdeki sahtekarlığın sorumlusunun,
Ama bilim dünyası, ünlü ressamın DNA’sının yüksekliğindeki bronz heykelcik Sümüklüböcek "Dezoksiribonükleik Asit Arapları", ressamın
yaklaşık iki yıl önce elde edildiğinin ve halen ve Melek (The Snail and the Angel) ile aynı adı bu eşsiz moleküle hayranlığının bir diğer kanıtı. boş kağıda imza atan ressamın mı, yoksa
üç ayrı laboratuvarda korunduğunun gayet iyi taşıyan bir suluboya çalışması bulunduğu ve DNA’nın simetrisini, durmaksızın, karısıyla ilişkisine üzerini dolduranların mı olduğu tartışılıyor.
farkında. Salvador Dali’nin babalığının, resmen bunun üzerindeki kahverengi lekenin ressamın benzetir: "Tıpkı Gala ve benim gibi birbirine tam Ancak şimdi elde Dali’nin DNA’sı olduğuna
açıklanmasa bile, Pensilvanya’da çalışıldığını spermi olduğuna dair dedikodular var. Elindeki uyan bu iki yarı, hiç şaşmadan bir açılıp bir göre, resimlerin üzerinden elde edilebilecek DNA
tahmin ediyoruz. DNA ile bu lekenin DNA’sı uyuşursa, işte o zaman kapanıyor. Hayat, dezoksiribonükleik asidin mutlak ile karşılaştırılarak, en azından hangisinin sahte,
Tabii, İspanyol mahkemeleri Amerikalıların söylediklerini belki ciddiye alabiliriz. kuralına dayanıyor, kalıtıma o karar veriyor." hangisinin gerçek olduğu bilimsel bir yöntemle
elindeki DNA’nın gerçekten Dali’ye ait olup Dali, 1980’lerden başlayarak ölümüne belirlenebilir.
olmadığından kuşku duyarlarsa, mezarının DALİ’NİN DNA HAYRANLIĞI dek, matematikle ilgilendi. Özellikle,
açılmasını gerçekten isteyebilir; ya da besteci Salvador Dali farklı alanlara ilgi duymuş, sürekli fonksiyonların sürekli olmayanlara SALVADOR DALİ’NİN İMZASINDAKİ
Chopin’in tüberkülozdan mı yoksa kistik ressamlığın yanı sıra heykeltıraşlık, fotoğrafçılık dönüşebileceğini ve bir fonksiyonun değerinin SÜTTEN TAÇ
fibrozisten mi öldüğünü aydınlatmak amacıyla ve filmcilikle de ilgilenmişti. Ancak, bilime apayrı aniden değişebileceğini (yani sakin sakin duran Farklı giyimi, davranışları ve sözleriyle de
Varşova’da alkol dolu bir kavanozda tutulan bir önem verdi. 1930’larda ilham kaynağı optik bir köpeğin aniden üzerinize saldırmasının ilgi odağı haline gelen Salvador Dali, sanatla
kalbinden DNA analizi yapmaya kalkan illüzyonlar ve çifte görüntüler, 1940’da Max matematiksel ifadesini) gösteren Fransız bilimi hep buluşturmaya çalışmış ve 20.
araştırıcılara Polonyalı yetkililerin izin vermemesi Planck’ın kuantum kuramı, 1945’teki Hiroşima Matematikçi Rene Thom’un katastrof teorisine yüzyılın tüm bilimsel teorileri ve keşiflerini
gibi, onlar da ulusal kahramanlarının ruhunu faciasından sonra atomun parçalanmasıydı. ilgi duydu. Son eseri Çatal kuyruk’da (The resimlerine yansıtmıştır. Bu gayretinin en somut
rahatsız etmek istemeyebilir. 1950’lerin başında, atom bombasını bir yana Swallowtail) olduğu gibi, çok sayıda matematiksel
bırakmış, dikkatini Alman Fizikçi Werner sembolü resimlerine taşıdı ve onlar aracılığıyla örneklerinden biri, olağanüstü hızlı bir şekilde
DALİ’NİN BURNUNDAN MİDESİNE Heisenberg’in "tanecik"lerine vermişti bile. yaşam felsefesini yansıtmaya çalıştı, ancak DNA attığı, imzasıdır. "D" ve "L" hafleri dışındaki
GİDEN BORU 1953’te, Nature dergisinin 171. sayısında, molekülüne tutkusunu hiçbir zaman kaybetmedi. kısımlarını habire değiştiren Dali’nin, kimi
2007 Şubat’ında, Teksas San Antonio’daki Adli Watson ve Crick’in DNA yapısını açıkladıkları ünlü Dali bilime düşkünlüğünü, doğum yeri yerlerde soyadının "i" harfi üzerindeki noktayı,
Bilimler Kongresi’nde sunulan ve binlerle ifade makaleyi okuyup Crick’in karısı Odile’in çizdiği çift Figueres’te düzenlediği "Doğada Rastlantı" adlı bir taç şeklinde resmettiği görülür. Bu görüntü,
edilen bildiriler arasında en ilgi çekici olanı, sarmal yapıyı gördüğünde, "İşte" dedi, "Tanrı’nın kongreyle taçlandırdığında, artık 81 yaşındaydı. Amerikalı Mühendis Harold Edgerton’un
resmi programa dahil olmamakla birlikte "Kendi var olduğunun en önemli kanıtı. DNA, Yakub’un Konuşmacıların neredeyse tamamı, Nobel 1936’da, sütün damlarken çektiği stroboskopik
Slaytlarını Getir" adlı gece oturumunda Dr. genetik meleklerden oluşturduğu bir merdiven ve ödülü kazanmış biliminsanlarıydı. Kimyacı Ilya bir fotoğrafıdır aslında. Dali, sütten tacı
Michael Rieders’in aktardığı çalışmaydı. insanla Tanrı arasındaki tek bağlantı." Prigogine, Fizikçi Jorge Wagensberg, Matematikçi imzasında ilk kez 1938’de kullanmış ve hiç terk
Pensilvanya’daki NMs Labs adlı şirketin Bu tarihten başlayarak tam 23 yıl boyunca, DNA Rene Thom oradaydı. Dinleyicilerin arasında etmemiştir.