Page 4 - LabMedya - 30

4 YORUM SAYI 30

Ankara Üniversitesi Gıda GIDA ve BESLENME;
Prof. Dr.
Kadir HALKMAN

Müh. Böl.
SADECE SİYAH ve BEYAZ MI?

Tabi ki gri de var. Hatta açık gri, orta gri, doktor olsun, doktorun ayıracak belirli bir
koyu gri de olabilir. Pek çok gıda işletmesi süresi vardır ve anne bu kısıtlı süre içinde
organik gıdaları işleyip pazarlıyor. çocuğun sağlığı için daha başka bilgiler
Kimileri örneğin, UHT sütün organik almak ister. Çocuğuna UHT süt içirmez,
olanını tercih ediyor, kimileri sanayiden olur biter. Hatta bunu arkadaşlarına da
geçmiş her türlü sütü öcü olarak gördüğü duyurur. Böylece toplumda UHT süte
için organik UHT sütün yanından bile karşı bir olumsuzluk yükselir. Dert mi?
geçmiyor. Kimisi de organik ifadesini Doktor öyle söyledi.
benimsediği için bu UHT sütü tüketiyor
ama süttozundan yapıldığı gerekçesi ile Aklımın, mantığımın ve yüreğimin bir
markalı dondurmayı şiddetle reddediyor. türlü kabul edemediği bir konu; sokak
Bu son gruptaki bir arkadaşıma "organik sütünün, sanayiden geçmiş sütten daha
süttozundan yapılmış dondurma yer misin sağlıklı olduğunun iddia edilmesi. Öyle
ve devamında çikolata teknolojisinde bir şekilde iddia ediliyor ki, sanki sokak
süt değil süttozu kullanılmak zorunda sütü masaldaki pamuk prenses kadar
olduğunu biliyorsun değil mi?" diye saf ve temiz ama sanayiden geçenler
sormuştum. Artık çikolata da yemiyor. ise saflık ve temizliklerini tümüyle
Gerçekten üzüldüm. yitirmiş başkaları. Çok kaliteli sokak
sütleri olduğu açıktır ancak bunlar bile
Olabilir. Herkes gerek ağzının tadı gerek genel kalite açısından sanayide işlenmiş
beslenme açısından kendi tercihini yapar. süt ile kıyaslanamazlar. En azından
Bu tercihte başta sağlık olmak üzere risk faktörü vardır. Bazı kaliteli sokak
başka faktörler de etkilidir. sütlerinin sanayiden geçmiş sütlere enerji dışında başka faktörler tarafından karşı çıkarlar mıydı? Vazgeçtim gıda
kıyasla daha fazla yağ içermesi, kuru da etkilenmektedir. Herkes kendi mühendisliğinden, en temel gıda bilimi
Önceden de bu sayfalarda yazmıştım, maddesinin daha yüksek olması bunların vücudunu iyi tanımak zorundadır. "Su ve teknolojisi bilgilerinden bile yoksun
tekrarlayayım: Sanayiden geçmiş gıdalara daha sağlıklı olduğunu göstermez. Gerek içsem yarıyor" ifadesi sadece kişinin olmasalardı "süt pişirildiğinde proteinleri
itirazım yok ve sadece sanayiden geçmiş Türkiye gerek tüm dünya açısından kendisini kandırmasıdır. Kilo vermek için denatüre oluyor, çiğ süt için" demezler
gıda tutkunluğum da yok. Organik ve genel olarak bakıldığında sokak yapılması gerekenler basit olarak daha ve bunun yerine "Ey vatandaşlar,
gıdalara itirazım yok ve sadece organik sütünün sanayi sütünden daha sağlıklı az yemek, abur cuburdan olabildiğince protein denatürasyondan korkmayın,
gıda tutkunluğum da yok. Uyarına olduğunu iddia etmek hiçbir bilimsel kaçınmak ve daha fazla fiziksel aktivitedir. haşlanmış yumurtada da proteinler
geldiği şekilde hepsini tüketirim. Sadece temele dayandırılamaz. "Bilimsel temele Kuşkusuz, çeşitli hormonal sorunlar, denatüre olur ve yoğurt yapmak için
organik gıda konusunda kazıklanmamaya dayandırırım" diyen herkesle istediği yaş vb. faktörler sağlıklı bir şekilde kilo protein denatürasyonu teknolojik bir
özen gösteririm. Yani üzerinde organik yerde (istediği TV kanalında canlı verilmesini zorlaştırır. Bu gibi durumlarda zorunluluktur, protein denatürasyonu
yazan tüm gıdaların gerçekten organik yayında ya da stadyumda veya başka kişiye özel diyet uygulaması ise medyada ile besin maddesi kaybını karıştırmayın"
olduğundan şüphe ederim. Gıda ortamda) ve istediği zaman tartışmaya genel kullanıma sunulduğu şekli ile derlerdi. Son olarak eğer biraz daha fazla
sanayisinin de tümünün sütten çıkmış hazırım. Ama kişi, "sokak sütü sadece bilmem ne çayı, bilmem ne ekstrası mikrobiyoloji okusalar "doğal yoğurt
ak kaşık olmadığını biliyorum. Özellikle benim kişisel tercihimdir, futbol takımı ile değil, doğrudan beslenme-diyetetik probiyotiktir, yoğurdunuzu evde yapın"
et ve süt ürünlerinde marka tercihim çok tutmak gibi her şeyin bilimsel temelde alanında eğitim almış gerçek uzmanların gibi bilim dışı demeçler vermezlerdi.
katıdır. Bu, benim tercihimdir, doğru olması gerekmiyor" diyorsa ona da saygı işidir.
olduğunu iddia etmiyorum, hiç kimseye duyarım.
böyle yapın diye tavsiyem yok ve olmaz. Unutanlara hatırlatalım: 2011 Mayıs Son not: AOÇ süt fabrikası "evde yoğurt
Ve yaz mevsimine bağlı olarak diyet ayında Almanya'da başlayan E. coli yap" setinde ve aynı zamanda AOÇ çiftlik
Gıda ve beslenme konusunda asıl önerileri hızla artıyor. Şöyle yapınca O104:H4 salgınında yaklaşık 50 kişi köy yoğurdunda kullanılan starter kültür
itirazım, vatandaşın kafasını karıştıran kilo verirsiniz formüllerinin çoğu ağır öldü, 800 kişi de HUS ile boğuşuyor. (yoğurt mayası), benim laboratuvarımda
yalan yanlış bilgilerin uzman olduğu palavra. Sadece Türkiye'de değil, HUS ile kastımız, hayatlarının bundan elde edildi ve AOÇ ile yapılan protokol
iddia edilen kişiler tarafından özellikle dünyanın özellikle gelişmiş ve gelişmekte sonraki bölümünü kalıcı böbrek hastası uyarınca sanayide kullanılıyor. Ben de
TV kanallarında tekrarlanması. Ortada olan ülkelerinde, ellerindeki akıllı cep olarak geçirecekler. Bu salgın orta yaş bu yoğurdu tercih ediyorum. Ama bu
dolaşan o denli saçma sapan bilgiler telefonlarının tuşlarına basmaktan başka kadınları etkiledi. Nedeni, yaklaşan yaz yoğurdun organik olmadığını ve mayanın
var ki, gıda mühendisliği ve beslenme- önemli bir fizik aktivite göstermeyen ama mevsiminde kilo vermek amacıyla diyetler hiçbir probiyotik özellik taşımadığını
diyetetik bölümleri öğrencileri ve hatta kilo aldırıcı abur cuburdan kaçınmayan uygulanması, bu arada beslenme eksiği ben biliyorum. Özel probiyotik kültür
öğretim üyelerinin bile kafası karışıyor. ve sadece diyet gazlı meşrubat içerek olmaması amacıyla salataya ağırlık kullanılmayan standart yoğurt ve kefirin
Nasıl karışmasın ki? Bunları söyleyenlerin ruhlarını tatmin eden bir sürü insan verilmesi ve organik gıda tutkunu olan probiyotik özelliği yoktur. Standart yoğurt
bir kısmı tıp doktoru hatta tıp profesörü. televizyon ve/ veya gazetede önerilen Almanların klor vb. dezenfektanlardan ve kefirin probiyotik özellik taşımamaları,
Yeni doğmuş çocuğunu sadece kontrol diyetlerle kilo vereceğini sanıyor. Ve hatta kaçınması. bunların insan sağlığı üzerinde
için doktora götüren anneye "çocuğunuza buna yürekten inanıyor, sosyal medyada yetersizliğini göstermez. İnsanlar,
asla UHT süt vermeyin" şeklinde arkadaşları ile paylaşıyor. Korkarım kimi medyatik beslenme asırlardan beri bu ürünleri sağlığa yaptığı
telkinde bulunan kaç anne, o doktorla uzmanları, bu gibi ufak tefek detayları katkılar nedeni ile tüketmektedirler.
bunun teknik ayrıntısını ve beslenme Çakma değil gerçek beslenme gözden kaçırıyor. Öyle olmasa çiğ
açısından ne gibi sakıncaları olabileceğini uzmanlarına göre kilo almak ya da süt tüketimini önerirler miydi ya da Sevgiyle ve dostlukla kalın.
tartışabilir? İster kamu doktoru ister özel kilo vermek, günlük alınan ve tüketilen sanayiden geçmiş tüm gıdalara bu denli